-
1 εἰς
εἰς und ἐς, letzteres ion., dor. u. altattisch, z. B. bei Thuc. vorherrschend; bei den Dichtern vermischt gebraucht; in den Tragg. u. Com. herrscht εἰς; in gewissen Vrbdgn, wie ἐς κόρακας, ἐς μακαρίαν, kommt εἰς nie vor; im Xen. schwankt die Lesart oft, vgl. Krüger zu An. 5, 3, 1; altdorisch u. böotisch ἐν, Greg. Cor. 355; auch ἴς in böotischen Inschriften; die alte Grundform ἐνς erwähnt Eust. Il. p. 722, 60 als argivisch u. kretisch, vgl. Koen zu Greg. C. a. a. O. – Präposition mit dem acc. Die allg. Bedeutung ist die Bewegung nach Etwas hinein. – 1) am häufigsten von Ländern bei den Verbis, die eine Bewegung ausdrücken, von Hom. an überall. Nach griechischer Weise steht oft der Name der Einwohner für das Land, εἰς τοὺς Καρδούχους ἐμβάλλειν Xen. An. 3, 6, 16; ἄγειν εἰς τοὺς βαρβάρους 1, 3, 5, wo Krüger zu vgl.; εἰς Πέρσας πορεύεσϑαι Cyr. 8, 5, 20; πέμπειν εἰς τοὺς Βοιωτούς Thuc. 5, 32. – Damit ist zu vgl. die bei den Rednern häufige Vrbdg ἰόντες εἰς ὑμᾶς, Antipho 5, 80; Lycurg. 11; γραφεὶς τὸν ἀγῶνα τοῠτον εἰς ὑμᾶς εἰςῆλϑον Dem. 18, 103; vgl. 28, 17; εἰς τὸν δῆμον παρελϑεῖν Thuc. 5, 45; εἴ τις εἰςίοι γραφὴν εἰς δικαστήριον Aesch. 3, 191; überall an die Volks- oder Richterversammlung als den Ort zu denken, in den man eintritt. So auch εἰς ϑεὸν ἐλϑεῖν, zum Orakel, Pind. Ol. 7, 31; vgl. εἰς ἀνϑρώπους ἐξιέναι Xen. Mem. 1, 1, 4; ἀφικόμην ἐχϑροὺς εἰς ἄνδρας Eur. Phoen. 361; κατέφυγον εἰς αὐτούς Thuc. 4, 113. – Bei einzelnen Personen setzen εἰς von Hom. an nur Dichter; σπεύδομαι εἰς Ἀχιλῆα Il. 15, 402; εἰς Ἀγαμέμνονα δῖον ἄγον 23, 36; ἐλϑὼν ἐς δέσποιναν Od. 14, 127; wo immer auch noch an den Ort, das Zelt od. Haus gedacht werden kann, vgl. Spitzner exc. zu Il. XXXV, εἰς Ἐπιμηϑέα πέμπε Hes. O. 84; ἐς βασιλέα Thuc. 1, 137, wie Ael. V. H. 2, 1, steht einzeln; vgl. Ath. VIII, 337 c. – In den häufigen Vrbdgn εἰς Ἀΐδαο u. Ἅιδου fehlt οἶκον oder ein ähnliches Substantivum; ἷξεν εἰς Πριάμοιο Il. 24, 160; τά γ' ἐς Ἀλκινόοιο φέρον Od. 8, 418; ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῠ, in das Haus eines begüterten Mannes, Il. 24, 482; ἐς πατρὸς ἀπονέεσϑαι Od. 2, 195. So heißt εἰς διδασκάλων πέμπειν, ἐς διδασκάλου φοιτᾶν in die Schule schicken, gehen, Plat. Prot. 325 d Lach. 201 a; ἐς Αγαϑῶνος Conv. 174 a; so auch φέρων ἐς σεωυτοῦ, in dein Haus, Her. 1, 108. 9, 108; vgl. 1, 119; ἐπειδὰν εἰςέλϑω οἴκαδε ἐς ἐμαυτοῠ Plat. Hipp. mai. 304 d, wie οἴκαδε εἰς ἑαυτῶν Ar. Lys. 1070; auch bei Tempeln heißt es εἰς Ἀϑηναίης, in den Tempel der Athene, Il. 6, 379; εἰς Αμφιάρεω ἀνέϑηκε Her. 1, 192; ἐς Γαιαόχου Xen. Hell. 6, 5, 30; Ar. Plut. 411; Hom. sagt sogar ἂψ δ' εἰς Αἰγύπτοιο – στῆσα νέας, Od. 4, 581, in des Aegyptus Strom. Oft wird es wie bei uns übertr., ἐς νόσον, εἰς ὕπνον πεσεῖν, εἰς κακόν, Aesch. Prom. 471 Soph. Phil. 815 Ant. 240; εἰς ϑυμὸν βαλεῖν, O. R. 975; über die Vrbdgn ἐς χεῖρας, λόγους ἐλϑεῖν τινι s. die Substantiva. Man vgl. damit ἐς ἀκοὰν ἐμὰν λόγους ξένους μολεῖσϑαι Aesch. Prom. 692; ἐς ὄψιν μολεῖν Pers. 179; Ch. 213; umschreibende Vrbdgn, ἑς ὀργὰς ἐλϑεῖν τινι, Plat. Rep. IX, 572 a, ἐς διαφοράν, Phaedr. 232 d, εἰς φιλίαν, Lys. 214 d, wie schon Aesch. Prom. 191 εἰς ἀρϑμὸν καὶ φιλότητα; εἰς ὕποπτά τινι Eur. El. 347. Zu bemerken auch ἐς τοσήνδ' ὕβριν ἥκειν Soph. O. C. 1033, ἐς τόδε τόλμης ἔβη O. R. 125, wie ἐς τοσοῦτον ἐλπίδων 771; oft in Prosa, bes. bei den Rednern; ἐς τοσοῠτο ἐγένετο, so weit kam es, Her. 8, 107; ἐς τόδ' ἦλϑον Soph. O. C. 548; ἐς πᾶν ἔργον χωρεῖν, Alles wagen, El. 605; – εἰς πρόσϑεν, vorwärts, Eur. Hec. 960; εἰς τὸ πρόσϑεν Plat. Soph. 258 c. – 2) Bei mehreren Verbis, die eine Ruhe ausdrücken, steht εἰς brachylogisch, so daß man das Verbum der Bewegung hinzudenken muß; ἐφάνη λῖς εἰς ὁδόν, er kam auf den Weg u. zeigte sich da, Il. 15, 276; so oft παρεῖναι, z. B. εἰς Σάρδεις Xen. An. 1, 2, 2, nach Sardes hingekommen sein; ὃς ἂν μὴ παρῇ εἰς ἐξέτασιν 7, 1, 11; ἐς ταὐτό Cyr. 7, 3, 41; ἐς τὸ στράτευμα Thuc. 6, 62; ἐπιδημεῖν εἰς τὴν πόλιν Aesch. 2, 154 hat Bekk. nach 1. msc. in ἐν τῇ πόλει geändert; κατασκηνοῠν εἰς κώμας, sich einquartieren u. lagern, Xen. An. 2, 2, 16; Hell. 4, 2, 23; κατέστη εἰς τὴν βα σίλειαν, er trat ein in die Herrschaft, An. 1, 1, 3; καϑίστατο εἰς τὴν μάχην 1, 8, 6; ἀποστὰς εἰς Μυσούς, ἐς χωρίον, fiel ab zu den M., 1, 6, 7. 2, 5, 7; εἰς Ἰϑώμην Thuc. 1, 101; στῆναι εἰς μέτωπον, sich hingestellt haben auf, Xen. Cyr. 2, 4, 2; στὰς εἰς ταύτην τὴν ἀρχήν Her. 3, 80; ἐς μέσον Xen. Cvr. 4, 1, 1; συλλέγεσϑαι εἰς τόπον Hell. 2, 1, 6. Auch bei substant., ὁ ἀπόστολος ἐς τὴν Μίλητον ἦν Her. 1, 21; ἦν ξύνοδος εἰς Δῆλον Thuc. 3, 104. Eine ähnliche Ellipse findet Statt bei ἑάλωσαν εἰς Ἀϑήνας, s. unter ἁλίσκομαι, Dio Cass. 35, 17; λιπὼν πατρίδα εἰς Θήβας Hes. Sc. 12; ἐκλιπεῖν τὴν πόλιν ἐς χωρίον ὀχυρόν, ἐς τὰ ἄκρα, Xen. An. 1, 2, 24; Her. 6, 100. 8, 50; in παραγγέλλειν εἰς τὰ ὅπλα, Xen. An. 1, 5, 13, fehlt ἰέναι, wie bei uns: zu den Waffen rufen; ähnlich βούλομαι ἐς τὸ βαλανεῖον, ich will in das Bad, Ar. Ran. 1305; ἀξιοῠμεν εἰς τὴν ἐκκλησίαν Charit. 8, 7. Aehnl. εἰς ἀνάγκην κείμεϑα, wir sind in die Nothwendigkeit versetzt. Eur. I. T. 620; Agath. 51 (IX, 677) κεῖται εἰς ὀλίγην κόνιν. Man vgl. noch καϑεζόμενος εἰς τὸ μέσον Xen. Cyr. 7, 4, 4, εἰς ἱερόν Dem. 21, 227, ἵζειν εἰς ϑᾶκον Soph. Ant. 986, εἰς ϑρόνους καϑιζάνω Aesch. Eum. 29. Bei späten Schriftstellern geht es geradezu in die Bedeutung von ἐν über; Long. 3, 10; οἰκοῦντι εἰς τὰ Ὕπατα Luc. asin. 1; εἰς Ἐκβάτανα ἀπέϑανε Ael. V. H. 7, 8; εἰς τὸ πρυτανεῖον ἐσιτεῖτο Heliod. 1, 10; Gramm. citiren mit ζήτει εἰς τὸ δεῖνα, z. B. ζήτει εἰς τὰ ἐπάνω, d. h. »siehe oben«, also = ζήτει ἐν τοῖς ἐπάνω. – 3) Nicht das Eindringen in einen Ort, sondern nur die Richtung wohin bezeichnet es bei Xen. An. 4, 7, 2 ἀφίκοντο εἰς χωρίον, wo sie nicht hineinkommen, wie εἰς τὸν οὐρανὸν ἥλλοντο Cyr. 1, 4, 11; τὸ εἰς Παλλήνην τεῖχος, dahin gelegen, Thuc. 1, 56; vgl. 5, 82 u. Her. 2, 169; wohin man auch ὁδὸς ἐς λαύρην Od. 22, 128 u. ἡ εἰς Βοιωτοὺς ὁδός Xen. An. 5, 3, 6 rechnen kann. Dah. steht es oft bei den Verbis des Sehens, εἰς ὦπα ἰδέσϑαι, Hom., wie εἰς ὀφϑαλμούς, Il. 24, 104, womit εἰς ὦπα ἔοικεν zu vgl.; ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον, Od. 10, 37; βλέπειν εἰς τὰ νῦν πεπραγμένα Aesch. Pers. 787; vgl. Suppl. 97; εἰς σέ Soph. El. 942; εἰς οὐρανόν Xen. Cyr. 6, 4, 9; ἀποσκοπεῖν εἴς τι, Soph. O. C. 1197; λεύσσειν εἴς τινα, O. R. 1254. – So auch bei den Verbis sagen, zeigen, wo wir vor, unter, in Gegenwart übersetzen, vgl. ἐς φανερὸν λεγόμεναι αἰτίαι, die ins Oeffentliche ausgesprochnen, offen angegebenen Gründe, Thuc. 1, 23, mit ἀποδῠναι ἐς τὸ φανερόν, vor Aller Augen, 1, 6; ἐς ὑμᾶς ἐρῶ μῠϑον Aesch. Pers. 157; ἐς πάντας αὕδα, κηρύσσειν, Soph. O. R. 93 El. 596; λέγειν εἰς φῶς Phil. 577; εἰς μέσον δεῖξαι Αχαιοῖς 605; ἐς τὸ φῶς φανεῖ O. R. 1229; εἰς ὀφϑαλμούς Ant. 307; περί τινος ἐς ὑμᾶς εἰπεῖν, Her. 8, 26; ἐς βελτίστους μνησϑῆναι Thuc. 8, 47; ἐς τὸν δῆμον εἰπεῖν 5, 45; Dem. 24, 47; στρατιὰν ἐπαγγέλλειν ἐς τοὺς συμμάχους, unter den Bundesgenossen ausschreiben, Thuc. 7, 17; ἐς τὸ βουλευτήριον ἀναῤῥηϑῆναι Aesch. 3, 45; εἰπεῖν εἰς τὴν στρατιάν Xen. An. 5, 6, 37; εἰς τοὺς συμμάχους Cyr. 8, 4, 11; παρέχειν ἑαυτὸν σοφιστήν und ἐλλόγιμος γέγονε εἰς τοὺς ἄλλους Ἕλληνας, Plat. Gorg. 526 b Prot. 312 a; καλὸν σφίσιν ἐς τοὺς Ἕλληνας τὸ ἀγώνισμα φανεῖσϑαι Thuc. 7, 56; ἔργα ἀποφήνασϑαι εἰς πάντας ἀνϑρώπους Plat. Menex. 239 a. So auch εἰς τοὺς ἄλλους διαβεβλῆσϑαι, bei den Anderen verleumdet worden sein, Plat. Rep. VII, 539 b; ἐπαχϑῆ εἶναι εἰς τοὺς πολλούς, der Menge lästig sein, Thuc. 6, 54; φιλοδοξεῖν Pol. 1, 16, 10; vgl. Xen. Hell. 3, 5, 2; οὐκ ἄγνωστον εἰς ἀνϑρώπους Arr. An. 1, 12, 8. – Auch bei substant., wie αἰδώς τίς σ' ἐς Μυκηναίους ἔχει Eur. Or. 21. – 4) Nachhomerisch ist die feindliche Bdtg gegen, εἰς τὴν Ἀττικὴν στρατεύειν Thuc. 3, 1. 5, 23; ἴεντο εἰς τοὺς ἀνϑρώπους, stürzten auf die Feinde los, Xen. An. 4, 2, 7, vgl. 3, 2, 16; εἰς πολεμίους ϑεῖν Cyr. 3, 2, 9. Dah. ὀνειδίζειν εἴς τινα, Soph. O. C. 758, vgl. Phil. 518; μηδ' εἰς Ἑλένην κότον ἐκτρέψῃς Aesch. Ag. 1443, wie μηνίειν, ὀργὴν ἔχειν εἴς τινα, Soph. O. C. 969 Phil. 1293; ὀργῇ χαλεπῇ χρῆσϑαι ἔς τινα, Thuc. 1, 130, vgl. 3, 85; so ἁμαρτάνειν, Aesch. Prom. 947; Soph. O. C. 972; ἡ ἔχϑρα εἰς τοὺς Αργείους Thuc. 2, 68; τὸ ἔργον εἰς ἅπαντας ἦν Aesch. Spt. 1041; οἱ εἰς Μυτιλήνην πολέμιοι Xen. Hell. 1, 7, 29; οἱ στρατηγοὶ οἱ εἰς Σικελίαν Andoc. 1, 11. Auch in gutem Sinne gegen, εὐσεβεῖν εἴς τινα, Soph. Ant. 727; δίκαιος εἴς τινα, Trach. 410; ἐσϑλὸς εἰς ὑμᾶς γεγώς El. 24; τοιοίδε εἰς ἡμᾶς εἰσι Thuc. 1, 38; 1, 68 ἀπιστότεροι εἰς τοὺς ἄλλους. Auch bei substant., φιλία εἰς ἀμφοτέρους Thuc. 2, 9; ἡ εἰς ὑμᾶς εὔνοια Andoc. 1, 141. – 5) Bei der Zeit ist εἰς Gränzbestimmung und bedeutet – a) bis; Hom. εἰς ήῶ, ἐς ἠέλιον καταδύντα, Od. 11, 375 Il. 1, 601; Xen. An. 1, 7, 1 u. sonst; εἰς τόδε, bis auf diese Zeit, Her. 7, 123; Thuc. 1, 69; εἰς ἐμέ, bis zu meiner Zeit, Her. 1, 92; Paus. oft; εἰς τόδ' ἡμέρας Soph. O. C. 1140; Aesch. Spt. 21; ἐς τί; wie lange? Il. 5, 465, wie εἰς πότε Soph. Ai. 1164; ἐς τότε Plat. Legg. VIII, 845 c; Hom. ἐς τῆμος Od. 7, 318, εἰς ὅτε 2, 99, bis zur Zeit, wann; ἐς οὗ, bis daß, Her. 1, 67. 3, 31. Vgl. εἰςόκε, ἔςτε. Oft entspricht es einem vorangehenden ἐκ, wie schon Hom. ἐκ νεότητος εἰς γῆρας Il. 14, 86; οἱ ἐκ παιδὸς εἰς γῆρας σώφρονες Aesch. 1, 180; εἰς ἔτος ἐξ ἔτεος, wie unser Jahr aus, Jahr ein, Theocr. 18, 15, wobei man an örtliche Vrbdgn wie ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, Il. 22, 397. 23, 190, oder ἐς μυχὸν ἐξ οὐδοῠ Od. 7, 87, ἐκ τῶν ποδῶν ἐς κεφαλήν Ar. Plut. 650 denken muß. – b) die ganze, dazwischenliegende Zeit; εἰς ἐνιαυτόν, ein Jahr lang, auf ein Jahr, Od. 4, 595 Hes. Th. 740, eigtl. bis ein Jahr vollendet ist; so auch die Folgdn; εἰς ὥρας Od. 9, 133. – c) den Zeitpunkt selbst; ἐς ϑέρος, ἐς ὀπώρην ἐλεύσεσϑαι, Od. 14, 384, auf den Sommer; οὔτε ἐς τὸ παρέον οὔτε ἐς χρόνον μεταμελήσει, weder für jetzt, noch dereinst, Her. 7, 29; ἐς νύκτα ἐτελεύτα, zur Nacht, Thuc. 1, 51; ὀλίγοι ἐς τὴν ἑσπέραν σίτου ἐγεύσαντο Xen. An. 3, 1, 3; vgl. Ar. Eccl. 1092; ἐς τρίτην ἡμέραν παρεῖναι Xen. Cyr. 3, 1, 42; οὐκ εἰς μακράν, d. i. bald, 5, 4, 21; ἐς τὴν ὑστεραίαν προῆγε Pol. 5, 13, 8; ἐς ὕστερον Od. 12, 126; Her. 5, 74; ἐς αὔριον Od. 7, 317; ἡ εἰς αὔριον ἡμέρα, der morgende Tag, Soph. O. C. 573. Vgl. εἰςαεί, εἰςαυτίκα, εἰςαῠϑις, εἰς ἔτι u. ä. – 6) Bei der Zahl drückt es ebenfalls die Gränze aus, bis an, höchstens, u. allgemein, gegen, an, εἰς τριακάδας δέκα νεῶν Aesch. Pers. 331; bes. mit dem Artikel, σχεδὸν εἰς τοὺς ἑκατόν Xen. An. 4, 8, 15; Cyr. 6, 2, 7 u. sonst überall; vgl. ἐς δίσκουρα λέλειπτο, auf Diskusweite, Il. 23, 523; ἐς δραχμὴν ἑκάστῳ διέδωκε, zum Belauf einer Drachme, Thuc. 8, 29; τριήρεις τοῖς τυράννοις ἐς πλῆϑος ἐγένοντο, in Menge, 1, 14; ἐς τρίς Xen. An. 6, 2, 16 Cyr. 7, 1, 4, bis auf dreimal. – Distributiv steht es bes. bei Angabe der Stellung der Soldaten; εἰς δύο, je zwei Mann neben einander, Xen. An. 2, 4, 26 Hell. 5, 1, 22; εἰς ὀκτώ, je acht Mann hinter einander, An. 7, 1, 23 Hell. 3, 2, 16. – 7) An βλέπειν εἴς τι reiht sich die Zweckbedeutung: zu, für, ἐς πό λεμον ϑωρήσσεσϑαι Il. 8, 376; vgl. ἐσταλμένος εἰς π. Xen. An. 3, 2, 7; ἵππους εἰς ἱππέας κατασκευάζειν 6, 1, 14; ἔῤῥωντο εἰς πόλεμον Thuc. 2, 8; ἡ ἐς πόλεμον παρασκευή 1, 25; – εἰπεῖν εἰς ἀγαϑόν, zum Guten reden, um Gutes zu bewirken, Hom. Iliad. 9, 102, vgl. 23, 305; πείσεται εἰς ἀγαϑόν, zu seinem Besten, 11, 789; ἐς φόβον 15, 310; ἐς πλόον Pind. P. 1, 34; εἰς κέρδος τι δρᾶν, Soph. Phil. 111, wie εἰς χάριν πράττειν, zu Gefallen, O. R. 1353, εἰς τί, wozu? Trach. 412, vgl. Theocr. 27, 54; εἰς κατασκοπὴν πέμψον Phil. 45; εἰς ἔλεγχον ἐξιών 98; εἰς μάχην ὁρμᾶν Aesch. Pers. 386, wie εἰς τὸ διώκειν Xen. An. 1, 8, 25; λακτίσας Δίκας βωμὸν εἰς ἀφάνειαν Aeschyl. Ag. 374; oft Eur.; εἰς ὑποδήματα δέδοται Her. 2, 98; εἰς ἱμάτιον Ar. Plut. 984; ἔδωκε χρήματα εἰς τὴν στρατιάν Xen. An. 1, 1, 27; δαπανᾶν εἴς τι, 1, 3, 3; εἰς Διονύσια χορηγήσας Is. 5, 36; εἰς τὸν πόλεμον εἰςφορὰς εἰςφέρειν 45; εἰς πόλεμον ἀποϑνήσκουσι μαχόμενοι 46; – anders ist δανείζειν εἴς τι, Dem. 27, 28; συμβάλλειν συμβόλαια εἰς τὰ ἀνδράποδα 27; εἰς πίστιν δέδωκα, auf Credit, 32, 16; sonst ἐπί τινι; – ϑήραν ἐποιοῦντο εἰς τὴν ἑορτήν Xen. An. 5, 3, 10; ἐς χλαῖναν πόκον δωρεῖσϑαι, zum Kleide, Theocr. 5, 98; εἰς τὰ κρέα μόσχον ἔλαβες Ath. XIV, 644 e; ἐς γράμματα, um zu lernen, Plat. Legg. VII, 809 e. – Bei adject.; ἐπιτήδειος ἔς τι, geeignet zu Etwas, Her. 1, 115; σύμφορος ἔς τι, 8, 60; εὐπρεπής, 2, 116; βέλτιον εἰς δικαστήριον Plat. Theaet. 178 e; καλὸν εἰς τὴν στρατιάν Xen. Cyr. 3, 3, 6; χρήσιμος n. ä., s. die einzelnen Wörter; εἰς τὸ πρᾶγμά ἐστι ist zweckdienlich, Dem. 36, 54. – Auch ἐξάγει τὸ στράτευμα, εἰς τὸ μὴ φοβεῖσϑαι, damit nicht, Xen. An. 7, 8, 20, vgl. Mem. 3, 6, 2. – Adverbialisch werden Vrbdgn wie ἐς καλὸν εἶπας Soph. Phil. 78; ἐς τάχος παίει Ar. Ach. 656, wo der schol. ἐς τάχος, εἰς κάλλος γράφειν anführt. – Bei Sp., wie Hel., führt es das Prädicat ein, τὸ προςτυχὸν εἰς ὅπλον ἁρπάζεσϑαι, τὴν πήραν εἰς καϑέδραν ποιεῖσϑαι, als Waffe, zum Sitz; womit man Vrbdgn wie εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτῶσι Plat. Teaet. 173 b, εἰς ἄνδρα γενειῶν Theocr. 13, 28 vergleiche. – 8) Aehnlich ist die Bdtg in Ansehung, in Rücksicht auf entstanden; die nähere Bestimmung bei Adjectivis einführend, πρῶτος εἰς εὐψυχίαν Aesch. Pers. 318, vgl. Plat. Charmid. 158 a; ἐς τὸ πᾶν, oft bei Tragg. u. sonst, in jeder Beziehung; z. B. ἐτητύμως Aesch. Ag. 668, βίαιος Prom. 738; σῶμα οὐ σπουδαῖον ἐς ὄψιν Soph. O. C. 583; Ai. 863; ἐς τί; sc. δυς-τυχὴς ἦσϑα, worin? O. C. 528; ἐς τὰ ἄλλα, z. B. μέγας, Thuc. 1, 1; ἄτολμος εἰς τὴν μάχην 4, 55; ἀνυπέρβλητος εἰς πονηρίαν Antiphan. Ath. III, 108 f; πόλις μεγίστη καὶ εὐδοκιμωτάτη εἰς σοφίαν καὶ ἰσχύν Plat. Apol. 29 d; τοιοῠτος εἰς φρόνησιν Conv. 219 d; ἀγαϑὸς εἰς πόλεμον Xen. An. 1, 9, 14; Cyr. 3, 3, 6; εἰς χρήματα ἀναιδής Dem. 22, 75; vgl. Xen. Cyr. 8, 8, 6; – τὸ μὲν γὰρ εἰς ἔμ' οὐ κακῶς ἔχει Eur. I. T. 691, was mich anbetrifft, ich befinde mich nicht schlecht; vgl. εἰς τὸν ἑαυτῶν βίον ἀσφαλῶς ἔχειν Dem. 10, 45; – bei Verbis; τό γ' εἰς ἑαυτὸν πᾶν ἐλευϑεροῖ στόμα Soph. O. R. 706; εἰς ὅσον ἐγὼ σϑένω, wie weit, Phil. 1389; εἰς πλεῖστον πενϑεῖν O. C. 743; ἐς τὰ μάλιστα, häufig; ἐς δαιμόνιον τέρας ἀμφιγνοῶ Ant. 372; εἰς δικαιοσύνην ἐπιδείκνυσϑαι Xen. An. 1, 9, 16; εἰς χρήματα δίκην λαμβάνειν u. εἰς τὰ σώματα τιμωρίας ποιεῖσϑαι, an Geld u. am Leben strafen, Dem. 22, 55; vgl. Plat. Legg. IX, 865 c VI, 774 b. Bes. bei anklagen, loben, tadeln u. ä.; ἐς φιλίαν μέμφεσϑαι Xen. An. 2, 6, 30; εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονεῖσϑαι Hell. 7, 4, 30; διαβάλλειν εἴς τι Thuc. 8, 88; σκώπτειν εἰς τὰ ῥάκια, εἰς μαλακίαν, Ar. Pax 740 Dem. 18, 245; εἴς τε μαλακίαν καὶ εἰς τὴν ἀβουλίαν ἀπελύσαντο, sie rechtfertigten sich gegen den Vorwurf der Weichlichkeit, Thuc. 5, 75; ἐνεκάλουν εἰς τὴν ἐπιτροπήν, über die Vormundschaft, Dem. 38, 3; so Folgde, wie ὀνειδίζειν τινὶ ἐς ἀσέλγειαν Pol. 5, 11, 2; κατά τινος εἰπεῖν εἰς ἀχαριστίαν 17, 6, 7; σκώπτειν εἴς τινα Plut. Symp. 2, 9; ἐκωμῳδοῠντο εἰς βλασφήμους Harpocr. p. 9. Auch πρῆγμα γενόμενον εἴς τινα, ein Vorfall, der sich mit Einem zugetragen, Her. 1, 114. – Absolut, εἰς δὲ τὴν τοῠ καρποῠ κομιδήν, was das anbetrifft, Xen. Cyr. 5, 4, 25; ἐς τὰ ἄλλα, in anderer Hinsicht, Thuc. 1, 1. – Auch bei Substantivis; δέος εἰς Συρακοσίους Thuc. 6, 85; τιμὴ εἰς γῆρας Plat. Legg. IX, 879 c; δόξα εἰς ἀνδρειότητα Xen. An. 6, 3, 14; ὁ εἰς ταῠτα ἔλεος Dem. 25, 84; ἀγὼν εἰς τὸν Δία = Ὀλύμπια, Thom. Mag. vit. Pind.; ἡ ἐς γῆν καὶ ϑάλατταν ἀρχή Thuc. 8, 46. – Oft wird diese Vrbdg eine bloße Umschreibung; τὰ εἰς τὴν τέχνην Plat. Rep. IV, 421 d; οἱ λόγοι οἱ εἰς τὰ δικαστήρια Euthyd. 304 d. – Man merke noch εἰς τὸν ἀριϑμὸν ἐφάνη τριςχίλια, für die Zählung oder nach der Zählung, Her. 7, 97; vgl. Thuc. 2, 7 εἰς τὸν πάντα ἀριϑμόν u. εἰς λόγον, in Rücksicht auf, – 9) Hieraus entwickelt sich die Bdtg gemäß, nach; Aesch. Ag. 68 ist εἰς το πεπρωμένον τελεῖται das Vollenden nach dem Schicksal, rin Aufgehen in das Beschlossene; εἰς νόμον ἑαυτῷ ταξάμενος Plat. Legg. V, 733 d; ἐς δύναμιν, nach Kräften, Rep. IX, 590 d; Xen. An. 2, 3, 23 u. oft; ἐς τὸ δυνατόν Cyr. 2, 1, 22, soweit es möglich ist; λέγειν εἰς ὑπερβολὴν δυνατοῠ Aesch. 1, 180; ἐς ἀργύριον λογισϑέν, auf Geld berechnet, 6, 1, 33; εἰς τὸν αὐτὸν λόγον Plat. Rep. I, 353 d; εἰς ἓν μέλος, nach einer Weise, Theocr. 18, 7; oft bei Lucian., ἐς τὸν πωλικόν, εἰς ὄρνιϑος τρόπον, Zeux. 4 Halc. 1. Manche Wendungen der Art werden rein adverbial gebraucht, wie ἐς το ἀκριβὲς εἰπεῖν, genau, Thuc. 6, 82; ἐς ἀκρίβειαν Plat. Legg. VII, 809 e; ἐς δέον u. εἰς τὸ δέον, Soph. Ant. 386 Her. 2, 173; ἐς καλόν ( Suid. εὐκαίρως), Xen. An. 4, 7, 3; Plat. Conv. 174 e u. sonst; ἐς κάλλος ζῆν Xen. Cyr. 8, 1, 33; ἐς καλόν Plat. Theag. 122 a; εἰς ἀφϑονίαν παρέχειν, = ἀφϑόνως, Xen. An. 7, 1, 33.
Selten steht εἰς dem davon abhängigen Worte nach, wie Il. 15, 59 Od. 3, 137. 15, 541; Soph. O. C. 126, ch.; Eur. Alc. 85; in einzelnen Beispielen der späteren Dichter.
In der Zusammensetzung bedeutet εἰς hinein, hinan, hinzu.
-
2 εἰς
εἰς or [full] ἐς, PREP. WITH ACC. ONLY:—both forms are found in Hom., [dialect] Ion. poets, and early metrical Inscrr.; ἐς is best attested in Hdt. and Hp., and is found in nearly all early [dialect] Ion. Inscrr. (exc. IG12(8).262.16 (Thasos, v B. C.), ib.7.235.1 (Oropus, iv B. C.)); εἰς in [dialect] Att. Inscrr. from iv B. C., IG2.115, etc.; and usu. in [dialect] Att. Prose (exc. Th.) and Com. (exc. in parody): Trag. apptly. prefer εἰς, but ἐς is used before vowels metri gr.; ἐς was retained in the phrases ἐς κόρακας (whence the Verb σκορακίζω) , ἐς μακαρίαν. [dialect] Aeol. poets have εἰς before vowels, ἐς before consonants, and this is given as the rule in Hom. by An.Ox. 1.172, cf. Hellad. ap. Phot.Bibl.p.533B. (Orig. ἐνς, as in IG4.554.7 ([place name] Argos), GDI4986.11 ([place name] Crete); cf. ἐν, ἰν. The diphthong is genuine in [dialect] Aeol. εἰς, but spurious in [dialect] Att.-[dialect] Ion.) Radical senseA into, and then more loosely, to:I OF PLACE, the oldest and commonest usage, εἰς ἅλα into or to the sea, Il.1.141, al.;εἰς ἅλαδε Od.10.351
;ἔς ῥ' ἀσαμίνθους 4.48
; ἐς οἶνον βάλε φάρμακον ib. 220; freq. of places, to,εἰς Εὔβοιαν 3.174
; ἐς Αἴγυπτον, etc., Hdt.1.5, etc.; ἐς Μίλητον into the territory of Miletus, ib.14;εἰς Ἑλλήσποντον εἰσέπλει X.HG1.1.2
;ἀφίκετο εἰς Μήδους πρὸς Κυαξάρην Id.Cyr.2.1.2
; εἰς ἅρματα βαίνειν to step into.., Il.8.115;εἰς ἐλάτην ἀναβῆναι 14.287
; opp. ἐκ, in such phrases as ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, from heel to ankle-joint, from head to foot, 22.397, 23.169;ἐκ πάτου ἐς σκοπιήν 20.137
;ἐς μυχὸν ἐξ οὐδοῦ Od.7.87
; κἠς ἔτος ἐξ ἔτεος from year to year, Theoc. 18.15: with Verbs implying motion or direction, as of looking,ἰδεῖν εἰς οὐρανόν Il.3.364
; εἰς ὦπα ἰδέσθαι to look in the face, 9.373, etc.; εἰς ὦπα ἔοικεν he is like in face (sc. ἰδόντι), 3.158, etc.; ἐς ὀφθαλμούς τινος ἐλθεῖν to come before another's eyes, 24.204;ἐς ὄψιν ἀπικνέεσθαί τινος Hdt.1.136
;καλέσαι τινὰ ἐς ὄψιν Id.5.106
, etc.; ἐς ταὐτὸν ἥκειν come to the same point, E.Hipp. 273: less freq. after a Subst.,ὁδὸς ἐς λαύρην Od.22.128
; τὸ ἐς Παλλήνην τεῖχος facing Pallene, Th.1.56;ξύνοδος ἐς τὴν Δῆλον Id.3.104
, cf.Pl.Tht. 173d.b [dialect] Ep. and [dialect] Ion., also c. acc. pers. ([dialect] Att. ὡς, πρός, παρά), Il.7.312, 15.402, Od.14.127, Hdt.4.147; also in [dialect] Att. with collective Nouns,ἐς τὸν δῆμον παρελθόντες Th. 5.45
, or plurals,εἰς ὑμᾶς εἰσῆλθον D.18.103
; esp. of consulting an oracle,ἐς θεὸν ἐλθεῖν Pi.O.7.31
;εἰς Ἄμμων' ἐλθόντες Ar.Av. 619
.2 with Verbs expressing restin a place, when a previous motion into or to it is implied, ἐς μέγαρον κατέθηκεν ἐπὶ θρόνου he put it in the house (i.e. he brought it into the house, and put it there), Od.20.96; ἐς θρόνους ἕζοντο they sat them down upon the seats, 4.51, cf. 1.130; ἐφάνη λὶς εἰς ὁδόν the lion appeared in the path, Il.15.276;ἀπόστολος ἐς τὴν Μίλητον ἦν Hdt.1.21
(s. v.l.); ;ἐς κώμην παραγίνονται Id.1.185
;παρῆν ἐς Σάρδις Id.6.1
;ἐς δόμους μένειν S.Aj.80
(cod. Laur.);ἐς τὴν νῆσον κατέκλῃσε Th.1.109
, cf. Hdt.3.13; ἀπόβασιν ποιήσασθαι ἐς .. Th.2.33, etc.; later used like ἐν, τὴν γῆν εἰς ἣν ὑμεῖς κατοικεῖτε LXX Nu.35.34;τὸ χρυσίον ὃ εἰλήφεσαν εἰς Ῥώμην D.S.14.117
;οἰκεῖν εἰς τὰ Ὕπατα Luc.Asin.1
;εἰς Ἐκβάτανα ἀποθανεῖν Ael.VH7.8
;εἰς ἅπασαν τὴν γῆν Suid.
s.v. Καλλίμαχος: generally,τοὔνομα εἰς τὴν Ἑλλάδα, φασίν, Ἱππομιγὴς δύναται Ael.VH9.16
.3 with Verbs of saying or speaking, εἰς relates to the persons to or before whom one speaks, εἰπεῖν ἐς πάντας, ἐς πάντας αὔδα, Hdt.8.26, S.OT93;λέγειν εἰς τὸ μέσον τῶν ταξιάρχων X.Cyr. 3.3.7
; : with other Verbs, ; ; ἐπαχθὴς ἦν ἐς τοὺς πολλούς Id.6.54; ;διαβεβλῆσθαι εἴς τινα Pl.R. 539c
.4 elliptical usages,a after Verbs which have no sense of motion to or into a place, τὴν πόλιν ἐξέλιπον εἰς χωρίον ὀχυρόν they quitted the city for a strong position, i.e. to seek a strong position, X.An.1.2.24; γράμματα ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας letters were captured [and sent] to Athens, Id.HG1.1.23, cf. Pl.R. 468a;ἀνίστασθαι ἐς Ἄργος E.Heracl.59
, cf. Pl.Phd. 116a.b participles signifying motion are freq. omitted with εἰς, τοῖς στρατηγοῖς τοῖς εἰς Σικελίαν (sc. ἀποδειχθεῖσιν) And.1.11, etc.c c. gen., mostly of proper names, as εἰς Ἀΐδαο, [dialect] Att. εἰς Ἅιδου [δόμους], Il.21.48; ἐς Ἀθηναίης [ἱερόν] to the temple of Athena, 6.379; ἐς Πριάμοιο [οἶκον] 24.160, cf. 309; εἰς Αἰγύπτοιο [ῥόον] Od.4.581;ἐς τοῦ Κλεομένεος Hdt.5.51
;εἰς Ἀσκληπιοῦ Ar.Pl. 411
;ἐπὶ δεῖπνον [ἰέναι] εἰς Ἀγάθωνος Pl.Smp. 174a
: with Appellatives, ἀνδρὸς ἐς ἀφνειοῦ to a rich man's house, Il.24.482;ἐς πατρός Od.2.195
; πέμπειν εἰς διδασκάλων send to school, X.Lac.2.1;εἰς δ. φοιτᾶν Pl.Prt. 326c
; ἐς σεωυτοῦ, ἑωυτοῦ, Hdt.1.108, 9.108, etc.II OF TIME,1 to denote a certain point or limit of time, up to, until,ἐς ἠῶ Od.11.375
; ἐς ἠέλιον καταδύντα till sunset, 9.161 (but also, towards or near sunset, 3.138);ἐκ νεότητος ἐς γῆρας Il.14.86
;ἐκ παιδὸς ἐς γῆρας Aeschin.1.180
; ἐς ἐμέ up to my time, Hdt.1.92, al.: with Advbs., εἰς ὅτε (cf. ἔς τε) against the time when.., Od.2.99; εἰς πότε; until when ? how long ? S.Aj. 1185 (lyr., cf.εἰσόκἐ; εἰς ὁπότε Aeschin.3.99
; ἐς τί; = εἰς πότε; Il.5.465; ἐς ὅ until, Hdt.1.93, etc.;ἐς οὗ Id.1.67
, 3.31, etc.;ἐς τόδε Id.7.29
, etc.2 to determine a period, εἰς ἐνιαυτόν for a year, i.e. a whole year, Il.19.32, Od.4.526; within the year, ib.86 (cf.ἐς ἐνίαυτον Alc.Supp.8.12
);εἰς ὥρας Od.9.135
; ἐς θέρος ἢ ἐς ὀπώρην for the summer, i.e. throughout it, 14.384; ἡ εἰς ἐνιαυτὸν κειμένη δαπάνη εἰς τὸν μῆνα δαπανᾶται the expenditure for a year is expended in the month, X.Oec.7.36;μισθοδοτεῖν τινὰς εἰς ἓξ μῆνας D.S.19.15
;χοίνικα κριθῶν εἰς τέσσαρας ἡμέρας διεμέτρει Posidon. 36J.
; εἰς ἑσπέραν ἥκειν to come at even, Ar.Pl. 998; εἰς τρίτην ἡμέραν or εἰς τρίτην alone, on the third day, in two days, Pl.Hp.Ma. 286b, X.Cyr.5.3.27;ἥκειν ἐς τὴν ὑστεραίαν Id.An.2.3.25
;ἥκειν εἰς τὸ ἔαρ Hell.Oxy.17.4
; ἐς τέλος at last, Hdt.3.40; ἐς καιρόν in season, Id.4.139; οὐκ ἐς ἀναβολάς, ἀμβολάς, with no delay, Id.8.21, E.Heracl. 270, etc.; ἐς τότε at this time, v.l. in Od.7.317 (but εἰς τότε at that time (in the [tense] fut.), D.14.24, Pl.Lg. 830b); ἐς ὕστερον or τὸ ὕστερον, Od.12.126, Th.2.20: with Advbs.,ἐς αὔριον Il.8.538
, Pl. Lg. 858b;ἔς περ ὀπίσσω Od.20.199
;ἐς αὖθις Th.4.63
(v. εἰσαῦθις (; ἐς αὐτίκα μάλ' Ar. Pax 367; εἰς ἔπειτα (v. εἰσέπειτα (; ἐς τὸ ἔ., Th.2.64;ἐς ὀψέ Id.8.23
; εἰς ἅπαξ, v. εἰσάπαξ; εἰς ἔτι, v. εἰσέτι.III to express MEASURE OR LIMIT, without reference to Time, ἐς δίσκουρα λέλειπτο was left behind as far as a quoit's throw, Il.23.523; ἐς δραχμὴν διέδωκε paid them as much as a drachma, Th.8.29;ἱματισμὸν ζητῆσαι εἰς δύο τάλαντα Thphr.Char.23.8
; so ἐς τὰ μάλιστα to the greatest degree, Hdt.1.20, etc.;ἐς τοσοῦτο τύχης ἀπίκευ Id.1.124
;εἰς τοσοῦτο ἥκειν Lys.27.10
; ; ἐς ὅ ἐμέμνηντο so far as they remembered, Th.5.66;ἐς τὸ ἔσχατον Hdt.7.229
, etc.;εἰς ἅλις Theoc.25.17
.2 freq. with Numerals,ἐς τριακάδας δέκα ναῶν A.Pers. 339
; ναῦς ἐς τὰς τετρακοσίας, διακοσίας, to the number of 400, etc., Th.1.74, 100, etc.; εἰς ἕνα, εἰς δύο, εἰς τέσσαρας, one, two, four deep, X.Cyr.2.3.21; but εἰς τέσσαρας four abreast, Aen.Tact.40.6: with Advbs., ἐς τρίς or ἐστρίς thrice, Pi.O.2.68, Hdt.1.86; of round numbers, about, X.An.1.1.10.4IV to express RELATION, towards, in regard to,ἐξαμαρτεῖν εἰς θεούς A.Pr. 945
, etc.; ἁμάρτημα εἴς τινα, αἰτίαι ἐς ἀλλήλους, Isoc.8.96, Th.1.66; ;ἔχθρη ἔστινα Hdt.6.65
;φιλία ἐς ἀμφοτέρους Th.2.9
; λέγειν ἐς .. Hdt.1.86;γνώμη ἀποδεχθεῖσα ἐς τὴν γέφυραν Id.4.98
;ἡ ἐς γῆν καὶ θάλασσαν ἀρχή Th.8.46
.b of the subject of a work, esp. in titles, e.g.τὰ ἐς Ἀπολλώνιον Philostr. VA
; of the object of a dedication, as in titles of hymns, ἐπινίκια, etc.2 in regard to,πρῶτος εἰς εὐψυχίαν A.Pers. 326
; , cf. Eq.90;διαβάλλειν τινὰ ἔς τι Th.8.88
;αἰτία ἐπιφερομένη ἐς μαλακίαν Id.5.75
;μέμφεσθαι εἰς φιλίαν X.An.2.6.30
;εἰς τὰ πολεμικὰ καταφρονεῖσθαι Id.HG7.4.30
; ; in respect of,εὐτυχεῖν ἐς τέκνα E.Or. 542
, cf. Pl.Ap. 35b, etc.;εἰς χρήματα ζημιοῦσθαι Id.Lg. 774b
, cf. D.22.55; ἐς τὰ ἄλλα Th.I.I;εἰς ἄπαντα S.Tr. 489
;ἐς τὰ πάνθ' ὁμῶς A.Pr. 736
;εἰς μὲν ταῦτα Pl.Ly. 210a
; τό γ' εἰς ἑαυτόν, τὸ εἰς ἐμέ, S.OT 706, E. IT 691, cf. S.Ichn.346; ;ἐς πλείονας οἰκεῖν Id.2.37
; for τελεῖν ἐς Ἕλληνας, Βοιωτούς, ἄνδρας, etc., v. τελέω.3 of Manner,ἐς τὸν νῦν τρόπον Id.1.6
;τίθεμεν τἆλλα εἰς τὸν αὐτὸν λόγον; Pl.R. 353d
;ἐς ἓν μέλος Theoc.18.7
: freq. periphr. for Advbs., ἐς κοινὸν φράζειν, λέγειν, A.Pr. 844, Eu. 408; ἐς τὸ πᾶν, = πάντως, Id.Ag. 682(lyr.); ἐς τάχος, = ταχέως, Ar.Ach. 686; ἐς εὐτέλειαν, = εὐτελῶς, Id.Av. 805;ἐς τἀρχαῖον Id.Nu. 593
;εἰς καλόν S. OT78
, cf. Pl.Phd. 76e;ἐς δέον γεγονέναι Hdt.1.119
, cf. S.OT 1416, and v. δέον.V ofan end or limit, ἔρχεσθαι, τελευτᾶν, λήγειν ἐς.., to end in.., Hdt.1.120,3.125,4.39, etc.;ἐς ἑβδομήκοντα ἔτεα ου,ρον ἀνθρώπῳ προτίθημι Id.1.32
; καταξαίνειν ἐς φοινικίδα to cut into red rags, Ar.Ach. 320 (troch.);στρέφειν τι εἰς αἷμα Apoc.11.6
; εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τελευτᾶν, εἰς ἄνδρα γενειᾶν, Pl.Tht. 173b, Theoc.14.28;ἐκτρέφειν τὸ σπέρμα εἰς καρπόν X.Oec.17.10
: so with εἶναι or γίγνομαι to form a predicate,ἔσται εἰς ἔθνη LXXGe.17.16
; ἐγενήθη εἰς γυναῖκα ib.20.12; πιστὸς (sc.ἦν) εἰς προφήτην ib.IKi.3.20;ἐγένετο εἰς δένδρον Ev.Luc.13.19
,al.2 of Purpose or Object, εἰπεῖν εἰς ἀγαθόν, πείσεται εἰς ἀγαθόν, for good, for his good, Il.9.102,11.789;εἰς ἀγαθὰ μυθεῖσθαι 23.305
;ἐς πόλεμον θωρήξομαι 8.376
, cf. Hdt.7.29, etc.; ἐς φόβον to cause fear, Il.15.310;ἐς ὑποδήματα δεδόσθαι Hdt.2.98
;κόσμος ὁ εἰς ἑορτάς X.Oec.9.6
;ἐπιτηδεότατος, εὐπρεπής, ἔς τι Hdt.1.115
,2.116; εἰς κάλλος ζῆν to live for show, X.Cyr.8.1.33, cf. Ages. 9.1;ἐς δαίτην ἐκάλεσσε Call.Aet.1.1.5
;εἰς κέρδος τι δρᾶν S.Ph.
III; ; ; εἰς τὸ πρᾶγμα εἶναι to be pertinent, to the purpose, D.36.54; freq. of expenditure on an object, IG22.102.11, 116.41, al.;ἐς τὸ δέον Ar.Nu. 859
, etc.; ἐς δᾷδα ib. 612.B POSITION: εἰς is sts. parted from its acc. by several words,εἰς ἀμφοτέρω Διομήδεος ἅρματα βήτην Il.8.115
; : seldom (only in Poets) put after its case, Il.15.59, Od.3.137,15.541, S.OC 126(lyr.): after an Adv.,αὔριον ἔς· τῆμος δὲ.. Od.7.318
. -
3 καθ-ίστημι
καθ-ίστημι (s. ἵστημι, perf. κατεστέαται Her. 1, 196), 1) trans., praes. u. impf., fut. u. aor. I, bei Sp., wie D. Hal. de vi Dem. 54 auch perf. καϑέστακα, niedersetzen, – a) hinstellen, hinbringen; νῆα, das Schiff halten lassen, Od. 12, 185, oder an's Ufer bringen, wie τούς μ' ἐκέλευσα Πύλονδε καταστῆσαι καὶ ἐφέσσαι, 13, 274, mich nach Pylos hinzuschaffen; so κατέστησαν αὐτὸν ἐς Δῖον Thuc. 4, 78; ἔςτε ἐπὶ τὰ Κόλχων ὅρια κατέστησαν τοὺς Ἕλληνας, bis sie die Griechen auf die Gränze hingebracht, Xen. An. 4, 8, 8, wie πάλιν εἰς Ἰωνίαν, zurückbringen nach, 1, 4, 13; τινὰ εἰς τοὺς ἀρχικούς, darunter rechnen, Mem. 2, 1, 9; τὰ ὅμηρα εἰς Ῥώμην Pol. 22, 15, 11; τὸν ἄνϑρωπον πρὸς τὴν οἰκίαν Plut. Pericl. 5; – δίφρους, hinstellen, hinsetzen, Soph. El. 700; σὺ δέ μ' αὐτὸς ἆρον, σύ με κατάστησον Phil. 867; ποῖ δεῖ καϑιστάναι πόδα Eur. Bacch. 184, wo soll ich den Fuß hinsetzen? – αὐτὴν ἐπὶ κλίμακος Plut. Num. 10; ἐς τὸ φανερόν τινα, an einen hohen Platz stellen, Xen. An. 7, 7, 22; vgl. πρὶν ἐς φῶς καταστῆσαι βίον Eur. Alc. 363. – b) Soldaten aufstellen, εἰς τὸ αὐτὸ σχῆμα ἐναντίαν τὴν φάλαγγα Xen. An. 1, 10, 10; Wächter, Späher, σκοπούς 6, 1, 11, προφύλακας 3, 2, 1. – c) in ein Amt einsetzen; ὕπαρχον Her. 7, 105, τυράννους 5, 92; τύραννον εἶναι παῖδα 94; βασιλέα Xen. An. 3, 2, 5; πότε ρον ἐᾷς ἄρχειν ἢ ἄλλον καϑίστης ἀντ' αὐτοῦ Cyr. 3, 1, 12; ἄρχοντα ἡμῖν καϑίστησι Plat. Rep. X, 606 d; Folgde überall, ὑπάτους Pol. 1, 16, 1, pass. ὕπατοι κατασταϑέντες 1, 17, 6, ἀγορανόμος καϑεσταμένος, zum Aedil gemacht, 10, 4, 6; λαφυροπώλας, als eine Behörde, Xen. An. 7, 7, 56; ἄλλοις τινὰ δικάζειν Cyr. 1, 3, 6; τοῖς παισὶν ἐπίτροπον, den Kindern einen Vormund bestellen, Plat. Legg. VI, 766 d; κληρονόμον, zum Erben einsetzen, IX, 856 e; ἐγγυητάς, Bürgen stellen, XI, 937 b, wie Ar. Eccl. 1064; δικαστάς, Richter einsetzen, zu Richtern aufstellen, Plut. 917. Vgl. παράδειγμα, ein Beispiel aufstellen, Isocr. 2, 31; νόμους, Gesetze aufstellen, geben, Eur. Or. 890; πολιτείαν, den Staat einrichten, die Staatsverfassung ordnen, Plat. Legg. I, 640 d; τὴν δημοκρατίαν καὶ τὰ δικαστήρια Arist. pol. 2, 10; übh. einrichten, anordnen, καὶ διοικεῖν τι Plut. Pomp. 42; so auch διάπλοον καϑίστασαν Aesch. Pers. 374; τὰς κόρας, die Pupillen seines Schielenden) in die richtige Lage bringen, Alexis Ath. VIII, 340 a. – d) ähnlich sind die Verbindungen εἰς μοναρχίαν αὐτόν, in die Alleinherrschaft einsetzen, Eur. Suppl. 352, εἰς ἀρχήν Lys. 12, 5. 26, 8, εἰς μείζο υς τιμάς Plat. Rep. VII, 537 d, ἐπὶ τὰς ἀρχάς Isocr. 12, 134, ἐπὶ πολλῶν N. T., an welche sich der so geläufige Gebrauch ἔς τί τινα καϑιστάναι reih't, in eine Lage, einen Zustand versetzen, ἐς ἀπορίαν, Plat. Soph. 238 d, ἐς φόβον, in Verlegenheit, Furcht versetzen, Thuc. 2, 81, εἰς ἀϑυμίαν Plat. Legg. V, 731 a; Lys. 12, 4 u. sehr oft bei Oratt., εἰς κινδύνους, εἰς διαβολὰς καὶ εἰς κινδύνους, Lys. 13, 17; εἰς συμφοράς Isocr. 4, 113, in's Unglück bringen, stürzen; εἰς ταπεινότητα 4, 118; εἰς ἀτιμίαν 97; εἰς ἐρημίαν φίλων Plat. Phaedr. 232 d; εἰς αἰσχύνην, εἰς ὀνείδη, Soph. 230 d Menez. 246 d; εἰς φιλίαν Ep. VII, 328 d; εἰς δόξαν Euthyd. 305 d; selten ἐν ἀκινδύνῳ τοὺς φίλους καϑιστᾶσι, Xen. Cyr. 4. 5, 28, wie τὴν πόλιν ἐν πολέμῳ Plat. Menez. 242 a. – e) εἰς δίκην τινὰ καταστῆσαι, Einen vor Gericht ziehen, anklagen, Xen. An. 5, 7, 34; εἰς ἀγῶνα περί τινος Plat. Apol. 24 c; Is. 1, 5 Dem. 24, 7 u. sonst; ἑαυτὸν εἰς κρίσιν, sich vor Gericht stellen, Thuc. 1, 131. – f) seltener ist der inf. dabei, καταστῆσαι φεύγειν, zum Fliehen bringen, Thuc. 4, 84. Häufiger aber mit einem adject., wie reddere, wozu machen, als Einen hinstellen, ψευδῆ ἐμαυτὸν τῇ πόλει οὐ καταστήσω Soph. Ant. 653; Eur. Andr. 636; τὴν εὐλογίαν φανερὰν σημείοις, durch Zeichen kund thun, Thuc. 2, 42; ὑμᾶς ἀπιστοτέρους ἐς τοὺς ἄλλους 1, 68; vgl. Xen. An. 7, 7, 23; ἐντιμότερόν τινα, d. i. mehr ehren, 6, 1, 18; ἐμὲ ἔρημον καὶ ἄπορον κατέστησεν Plat. Phil. 16 b; ἡ ἐπιϑυμία ἀμνήμονά τινα καϑίστησι, sie läßt ihn vergessen, Antiph. 2 α 7; βελτίω τὴν διάνοιαν Isocr. 1, 18; ἄκυρα τὰ γνωσϑέντα Dem. 24, 9. Auch c. partic., κλαίοντά σε καταστήσει Eur. Andr. 636. – 2) intrans., perf. u. aor. II in denselben Verbindungen, meist geradezu als das Resultat der durch die trans. tempp. ausgedrückten Thätigkeit erscheinend, – a) hingebracht worden sein, hinkommen; καταστάντες ἐς Ῥήγιον Thuc. 3, 86; καταστάντες ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας, nachdem sie zu den Regierenden gekommen waren, Her. 3, 46; vgl. ὅποι καϑέσταμεν Soph. O. C. 23; ἐσσύμενοι δ' εἴσω κατέσταν Pind. P. 4, 135; καταστὰς ἐπὶ τὸ πλῆϑος ἔλεγε, er trat auf, Thuc. 4, 84, wie καταστάντες ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας ἔλεγον Her. 3, 46; in λέξον καταστάς Aesch. Pers. 287 liegt auch zugleich das Ruhige, Gefaßte; vgl. καϑεστηκὸς καὶ λεῖον πνεῦμα Ar. Av. 1001, ϑάλασσα καϑεστηκυῖα, das ruhige Meer, Pol. 22, 14, 10, κατέστη ὁ ϑόρυβος, der Lärm legte sich, beruhigte sich, Her. 3, 80; ἕως τὸ πρᾶγμα κατασταίη, bis die Sache abgemacht, beseitigt sei, Lys. 13, 25; μαίνεσϑαι καὶ ἔξω τοῦ καϑεστηκότος εἶναι Luc. Philops. 5. – So auch vom Alter, οἱ ἐν τούτῳ τῆς ἡλικίας καϑεστῶτες Antiph. 2 α 1, ἡ καϑεστῶσα ἡλικία, das mittlere Alter, οἱ καϑεστηκότες, Leute von mittlerem Alter. – b) als Wächter, Posten dastehen, hingestellt worden sein, φύλαξ κατέστης Soph. O. C. 357, φυλακαὶ καϑεστήκασι Ar. Av. 1161, φυλακὴ καϑειστήκει Xen. An. 4, 5, 19; vgl. Plat. Rep. VI, 503 b. – c) zum König eingesetzt worden sein, in ein Amt eingetreten sein, δεσπότης ὑμῶν καϑέστηκα Eur. Herc. Fur. 142, ὅταν καταστῶσιν οἱ ἄρχοντες, sobald die Archonten eingesetzt sind, ihr Amt angetreten haben, Plat. Rep. VIII, 543 b; στρατηλάτης νέος καταστάς Eur. Suppl. 1216; στρατηγοὶ καταστάντες Isocr. 4, 35; ἡ καϑεστηκυῖα τιμή Dem. 34, 39. Auch ἐπεὶ εἰς τὴν βασιλείαν κατέστη, Xen. An. 1, 1, 3; von Richtern, οἱ καϑεστῶτες ἐπὶ τῶν φονικῶν Plut. Rom. 20. – Bes. häufig von Gesetzen, οἱ καϑεστῶτες νόμοι, die bestehenden Gesetze, Soph. Ant. 1100 Ar. Nubb. 1400 u. öfter in Prosa; auch vom Einrichten, Ordnen der Staatsangelegenheiten, τὸν νῦν κατεστεῶτα κόσμον Σπαρτιήτῃσι Her. 1, 65, vgl. καταστάντων εὖ τῶν πρηγμάτων 7, 132; ἐπειδὴ δ' ἡ πόλις εἰς ἓν ἦλϑε (nach der Vertreibung der Dreißig) καὶ τὰ πράγματ' ἐκεῖνα κατέστη, und die Staatsangelegenheiten geordnet waren, Dem. 20, 11. Daher τὰ καϑεστῶτα häufig = die bestehende Ordnung der Dinge, Dem. 20, 17; τὰ καϑεστῶτα κινεῖν, eine Umwälzung vorhaben, Neuerungen machen, Pol. 2, 21, 3 u. öfter; vgl. τό τι κινεῖν τῶν τότε καϑεστώτων Plat. Legg. VII, 798 b; ἥτις ἂν καϑεστηκυῖα ᾐ πολιτεία, welche Staatsverfassung gerade besteht, IV, 714 c; παρὰ τὸ καϑεστὸς ἔϑος, gegen die bestehende, herrschende Sitte, Plat. Tim. 46 b; Thuc. 1, 76 οὐδὲ πρῶτοι τοῦ τοιούτου ὑπάρξαντες, ἀλλ' ἀεὶ καϑεστῶτος, τὸν ἥσσω ὑπὸ τοῦ δυνατωτέρου κατείργεσϑαι, es ist ein alter Brauch, herkömmlich, daß der Schwächere u. s. w. – d) in einen Zustand versetzt sein, in eine Lage gerathen sein; εἰς κινδύνους καταστάς Antiph. 2 γ 1, u. sonst oft; τῆς πόλεως εἰς ἀπορίαν καταστάσης Plat. Menez. 243 a; ἐν τοιαύτῃ τύχῃ Conv. 203 c; εἰς τὴν αὐτὴν τύχην Is. 2, 24; εἰς ἀγῶνά τινι Eur. Andr. 328; ἐν διαφορᾷ τινι Antiph. 1, 1; εἰς ἔχϑραν πολλοῖς Plat. Polit. 308 a; εἰς ὁμόνοιαν κατέστη ἡ πόλις Lys. 18, 18; εἰς ἔλεγχον 16, 1; εἰς τοσαύτην μεταβολήν Isocr. 4, 60; ἐν μεγάλῃ δυςϑυμίᾳ Pol. 1, 71, 2. – el von Processen, εἰς κρίσιν Aesch. 1, 192, εἰς ἀγῶνα Andoc. 1, 33. – f) wozu gemacht sein, dastehen als, τοῖς οἴκοϑεν φίλοις ἐχϑρὰ καϑέστηκα Eur. Med. 507, δυςτυχής Andr. 386, φονέα μέ φησι Λαΐου καϑεστάναι, er sagt, ich stehe da als Mörder, sei der Mörder, Soph. O. R. 703; ὅς οἱ ἀντιστασιώτης κατεστήκεε Her. 1, 192; οἱ μὲν ἰητροὶ ὀφϑαλμῶν κατεστέασι 2, 84; καταστῆναι πάντων τῶν καλῶν σωμάτων ἐραστήν Plat. Conv. 210 b; bei Sp. καϑίσταται = γίγνεται, S. Emp. adv. log. 1, 130, καϑεστάναι = εἶναι, ib. 50 u. oft; ὅσου κατέστη, wie viel es kostete, Plut. glor. Ath. 6. – 3) med., sich stellen, für sich hinstellen, einrichten, in denselben Verbindungen, ἀεὶ εἰς τὸ ὄπισϑεν καϑίσταντο κάλλιστα, sie stellten sich immer hinter ihn, Plat. Prot. 315 b; – πολιτείαν κατεστήσατο, er richtete den Staat ein, Isocr. 4, 39; τύραννον καταστησάμενοι παρὰ σφίσι αὐτοῖσι Her. 5, 92; ἐπειδὰν καταστήσησϑε τοὺς ἄρχοντας Xen. An. 3, 1, 39; Pol. 9, 29, 10 u. sonst oft; – φρούρημα γῆς καϑίσταμαι Aesch. Eum. 676; κρυφαῖον ἔκπλο υν, unternehmen, Pers. 377; – καϑίστασϑαι εἰς τὴν τάξιν Xen. An. 1, 8, 3, ἐπὶ τὸ ἐπιμελεῖσϑαι 5, 9, 22, φύλακας 4, 5, 21; νόμον Ar. Eccl. 1041; εἰς πόλεμον τινὰ καὶ μάχην Eur. Herc. Fur. 1168; εἰς κινδύνους Andoc. 1, 3; – ἄπαρνος οὐδενὸς καϑίστατο Soph. Ant. 431; ἔμφρων μόλις πως ξὺν χρόνῳ καϑίσταται Ai. 299; oft wie die intrans. tempp. zu fassen; – fut. med. für pass., Xen. An. 1, 3, 9.
-
4 συνάγω
συνάγω fut. συνάξω; 1 aor. συνῆξα (2 Esdr 7:28; 8:15; cp. ParJer 7:16f; D 10:5), inf. συνάξαι Lk 3:17 v.l. (on the late aor. form s. Schwyzer I 749, 1; JMoulton, Cambridge Bibl. Essays 1909, 485f); 2 aor. συνήγαγον. Pass.: 1 fut. συναχθήσομαι; 1 aor. συνήχθην; pf. 3 sg. συνῆκται LXX (Hom. et al.)ⓐ things: J 15:6. κλάσματα 6:12f. ξύλα MPol 13:1. Of fish of every kind, which the net gathers up when it is cast Mt 13:47. Of the fragments of a ms. that is wearing out MPol 22:3a; EpilMosq 5a. Of field crops (Ex 23:10; Lev 25:3; JosAs 1:3) Mt 25:24, 26; cp. pass. (Jos., Ant. 5, 242) D 9:4a. W. indication of the destination εἴς τι (Diod S 19, 100, 2 τ. ἄσφαλτον ς. εἴς τινα τόπον) εἰς τὴν ἀποθήκην Mt 3:12; 6:26; 13:30; Lk 3:17. ποῦ 12:17. ἐκεῖ vs. 18. συνάγειν πάντα Lk 15:13 gather everything together, perh. with a commercial connotation turn everything into cash (cp. Plut., Cato Min. 762 [6, 7] κληρονομίαν εἰς ἀργύριον συναγαγών).—In imagery συνάγειν μετά τινος join with someone in gathering (opp. σκορπίζω, q.v. 1) Mt 12:30; Lk 11:23. συνάγειν καρπὸν εἰς ζωὴν αἰώνιον J 4:36. Of sheep, metaph. 10:16 P66.ⓑ of persons bring or call together, gather a number of persons (1 Km 5:11; PsSol 11:3; TestJob 17:2; Jos., C. Ap. 1, 234; IAndrosIsis, Kyme 17 husband and wife) πάντας οὓς εὗρον Mt 22:10. πάντας τοὺς ἀρχιερεῖς 2:4 (Appian, Bell. Civ. 4, 4 §15: in view of frightening signs ἡ βουλὴ μάντεις συνῆγεν). πάντα τὰ ἔθνη 2 Cl 17:4; (Is 66:18). συνέδριον (Diod S 17, 4, 2 συνέδριον συναγαγών, likew. 17, 30, 1.—Cp. Ex 3:16 τ. γερουσίαν, likew. Jos., Ant. 5, 332; PsSol 8:28 τὴν διασπορὰν Ἰσραήλ) J 11:47. τὸ πλῆθος (Diod S 4, 53, 1 συναγαγεῖν εἰς ἐκκλησίαν τὰ πλήθη; Jos., Ant. 3, 188; cp. ParJer 7:16f τὸν λαόν) Ac 15:30. τὴν ἐκκλησίαν (Aeneas Tact. 431; Lucian, Jupp. Trag. 15) 14:27; cp. D 10:5. συνάξεις πάντας τοὺς σοὺς ὑπὸ τὸ στέγος σου 1 Cl 12:6. Foll. by εἰς to indicate the place (X., Ages. 1, 25; Jos., Vi. 280 τὸ πλῆθος εἰς τὴν προσευχήν; ApcEsdr 3:6 πάντα εἰς τὴν κοιλάδα τοῦ Ἰωσαφάτ) εἰς τὸν τόπον Rv 16:16 (Diod S 17, 20, 1 συνήγαγεν εἰς ἕνα τόπον τοὺς ἀρίστους; 13, 49, 3). εἰς ἕν J 11:52 (cp. εἰς 4a). To indicate purpose (Dionys. Hal. 2, 45 ὅπως εἰς φιλίαν συνάξουσι τὰ ἔθνη; Jos., C. Ap. 1, 111) εἰς τὸν πόλεμον Rv 16:14; 20:8. Cp. 13:10 v.l. ἐπί τινα Mt 27:27. ἵνα κἀμὲ συναγάγῃ ὁ κύριος Ἰ. Χρ. μετὰ τῶν ἐκλεκτῶν that the Lord Jesus Christ may gather me also with the chosen MPol 22:3b; EpilMosq 5b.—Pass., either in the passive sense be gathered or brought together συναχθήσονται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη Mt 25:32. συναχθήτω σου ἡ ἐκκλησία ἀπὸ τῶν περάτων τῆς γῆς εἰς τὴν σὴν βασιλείαν D 9:4b; or w. act. force gather, come together, assemble (Gen 29:8; Dt 33:5; Esth 9:18; En 13:9; TestReub 1:2; ApcMos 5:38; ViJer 12 [p. 73, 8 Sch.]) Mt 22:41; 27:17; Mk 2:2; MPol 18:2; D 14:1; 16:2. The subject can also be a collective word συνήχθη τὸ πρεσβυτέριον Lk 22:66; ἡ πόλις Ac 13:44. More closely defined: as to place εἴς τι Mt 26:3; Ac 4:5 v.l. εἰς τὸ δεῖπνον Rv 19:17. ἔν τινι: Ac 4:5, 31. ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ with the congregation 11:26. ἐὰν ἦτε μετʼ ἐμοῦ συνηγμένοι ἐν τῷ κόλπῳ μου if you are gathered with me in my bosom 2 Cl 4:5 (a dominical saying, of unknown origin). παρά τινι with someone Ac 21:18 D. πρός τινα to or with someone (TestBenj10:11) Mt 13:2; 27:62; Mk 4:1; 6:30; 7:1. πρὸς ἀλλήλους GPt 8:28. ἐπί τινα with or around someone Mk 5:21; against someone (Gen 34:30; Josh 10:6; Hos 10:10) Ac 4:27 (=κατά τινος vs. 26 after Ps 2:2). ἐπὶ τὴν ζωήν into life 2 Cl 17:3. ἐπὶ τὸ αὐτό (s. αὐτός 3b and ἐπί 1cβ) Mt 22:34; Ac 4:26 (Ps 2:2); 1 Cl 34:7. συναχθέντες ὁμοῦ GJs 9:1. σύν τινι (Mi 2:12) 1 Cor 5:4. συναχθέντες μετὰ τῶν πρεσβυτέρων Mt 28:12; also of an individual pers. συνήχθη Ἰησοῦς μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ J 18:2 (HReynen, BZ 5, ’61, 86–90 ‘stay’). W. an adv. of place οὗ Mt 18:20; Ac 20:8; ὅπου Mt 26:57; J 20:19 v.l.; ἐκεῖ (TestBenj 9:2; Jos., Ant. 6, 23) Mt 24:28; Lk 17:37 v.l.; J 18:2. Foll. by inf. of purpose Ac 13:44; 15:6; 20:7; Rv 19:19.② to effect renewed relations, bring together, reconcile, ext. of 1 (Demosth. et al.; Herodian 3, 13, 5; 4, 3, 4; 9) μαχομένους συναγαγών B 19:12.③ to bring together with, lead or bring (to) (Hom. et al.) pass. πᾶσα γλῶσσα εἰς θεὸν συνήχθη of Christianity as the one route to God for all IMg 10:3 (the prep. prob. functions here in an associative sense).④ to extend a welcome to, invite/receive as a guest (w. εἰς τὴν οἰκίαν or εἰς τὸν οἶκον added Judg 19:18; 2 Km 11:27; Dt 22:2. S. also Gen 29:22; Achilles Tat. 3, 8, 3) Mt 25:35, 38, 43.⑤ intr. (so, but w. a different mng., Theocr. 22, 82; Polyb. 11, 18, 4 [both = meet in hostile fashion]) to move to another position, advance, move (Aelian, VH 3, 9 συνάγοντος τοῦ πολέμου) σύναγε ἔτι ἄνω move farther up Mt 20:28 D (the prep. may function here in a deferential and associative sense ‘come along up higher’).—On Dg 12:9 s. καιρός, end (cp. Jos., C. Ap. 1, 126 συνάγεται πᾶς ὁ χρόνος).—M-M. -
5 ἐμπλέκω
Aἐμπέπλεχα Hp. Oss. 17
,ἐμπέπλεκα Call.Iamb.1.352
, v.l. in Hp.l.c.: [tense] fut. [voice] Pass.ἐμπλᾰκήσομαι LXXPr.28.18
:— plait or weave in, entwine, χεῖρα ἐ. entwine one's hand in another's clothes, so as to hold him, E.Or. 262; εἰς ἀρκυστάταν μηχανὰν ἐμπλέκειν παῖδα ib. 1421 (lyr.); τῇ καλλίστῃ τέχνῃ τοὔνομα ἐ. connect the name with.., Pl.Phdr. 244c; ;ἐ. τὴν ἡδονὴν εἰς τὴν εὐδαιμονίαν Arist.EN 1153b15
; ποίῃ ἐνιπλέξω σε (sc. ἀοιδῇ); Call.Del.29;ἐ. τινὰ εἰς φιλίαν τινός Plb.27.7.11
:—[voice] Pass., to be entangled in a thing, ;ἡνίαισιν ἐμπλακείς E.Hipp. 1236
;ἐν δεσμοῖσιν ἐμπεπλεγμένη Ar.Th. 1032
; : metaph., to be involved, ἐν πόνοις, ἐν κακοῖς ἐμπλακῆναι, Pl.Lg. 814e, Isoc.8.112;εἰς ἀσχολίας βαθυτέρας τῶν ἐγκυκλίων Epicur.Ep.1p.35U.
;εἰς τὰ κατὰ τὴν Σικελίαν Plb.1.17.3
; form a connexion with,ἔθνει Id.24.6.1
;γυναικὶ ἐμπλακείς D.S. 19.2
; εἴς τινα Vett. Val.118.4; of troops, to be incorporated with hoplites, Ascl. Tact.6.1; but also having had a scuffle with..,PTeb.
39.17 (ii B.C.).2 metaph., weave by subtle art,ἐ. αἰνίγματα A.Pr. 610
;ἐ. πλοκάς E.IA 936
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐμπλέκω
-
6 ἔνθα
ἔνθα, adv., da, 1) demonstr., – a) vom Orte, daselbst, dort; ἃς ὁ μὲν ἔνϑ' ἀπόλωλε, so kam er dort um, Il. 14, 137; Aesch. Suppl. 33; Plat. Phaedr. 247 c; Xen. An. 1, 7, 15; ἔνϑα καὶ ἔνϑα, hier und dort, Plat. Tim. 79 e; ἔνϑα μὲν καλόν, ἔνϑα δὲ αἰσχρόν Conv. 211 a; ἢ ἔνϑα ἢ ἔνϑα Od. 10, 574, wie Plat. Legg. VIII, 835 b. – Bei Hom. auch bei Verbis der Bewegung, ἔνϑ' ἐλϑών, dahin gekommen, Il. 13, 23; ἔνϑ' ἴομεν κείοντες 14, 340; Od. 3, 295. 6, 47. 12, 5, vgl. Spitzner zu Il. 15, 82; παρϑένος ἔνϑα βεβακα· γυνὰ δ' εἰς οἶκον ἀφέρψω Theocr. 27, 64; ἔνϑα καὶ ἔνϑα, dahin und dorthin, hin und her, Od. 2, 213. Aehnl. περιέπεμπον ἔνϑα μὲν φύλακας, πρὸς δὲ τοὺς πρέσβεις Thuc. 6, 45. – b) von der Zeit, da, damals, Hom. u. Folgde; ἔνϑα δ' ἔπειτα, darauf dann, Od. 7, 196. 10, 516; Plat. Phaedr. 249 b; Xen. An. 4, 1, 17; ἔνϑα δή, da nun, bes. darauf nun, die Aufeinanderfolge von Begebenheiten zu bezeichnen; so entspricht es im Nachsatz dem ἐπεί des Vordersatzes, Hell. 2, 4, 39, u. öfter bei diesem u. Sp., wie Plut. – 2) relativ, – a) vom Orte, wo, Il. 1, 610 u. öfter; bei Folgdn häufiger als die demonstrative Bdtg. Bei Hom. auch ἔνϑα τε, Il. 2, 594. 5, 305, vgl. τέ; ἔνϑα περ, 13, 524; ἔνϑα δὲ τὸ πῠρ ἐκαίετο – βόϑροι ἐγίγνοντο Xen. An. 4, 5, 6; auch auf ein voranstehendes subst. bezogen, ἐπὶ τὸν λόφον, ἔνϑα ἦσαν οἱ πολέμιοι, 3, 4, 41; auch bei Verbis der Bewegung, ἄγειν ἔνϑα ὑμῖν ἐδόκει 7, 6, 14; ἐμποδὼν τοῠ μὴ ἤδη εἶναι ἔνϑα πάλαι σπεύδομεν, wo man freilich ein εἶναι ergänzen könnte, 4, 8, 14; vgl. Soph. ὁδοιποροῦμεν ἔνϑα χρῄζομεν El. 1088, wohin wir wünschen, u. Phil. 1452; aber in κρύψον νιν ἔνϑα μή ποτ' εἰς εὐνὴν πατρὸς τούτων πρόςεισι μηδέν, El. 428, steht es für ἐνταῠϑα, ὅϑεν; etwas anders Xen. στὰς ἔνϑα πνεῖ ἄνεμος ἢ ἀντίος, wo der Wind weht, wo er her weht, gegen den Wind, Oec. 18, 1. Bei Soph. auch in indirecter Frage, ἱστορῶ ἔνϑ' ᾤκηκεν El. 1090; c. gen., ἔνϑα πημάτων κυρῶ Eur. Tro. 680. – b) von der Zeit, bes. Xen., ἔνϑα πρῶτον εἰς φιλίαν γῆν ἀφίκοιντο, da, wo, u. sobald als, An. 5, 1, 1 u. A.; auch c. gen., ἔνϑα τοῦ χρόνου, zu welcher Zeit, Ael. V. H. 10, 18.
-
7 ξυναρμοζω
атт. συναρμόττω (дор. fut. συναρμόξω; pass.: aor. συνηρμόσθην, pf. συνηρμόσμην)1) прилаживать, пригонять друг к другуκεραία δίχα πρίσαντες ἐκοίλαναν καὴ ξυνήρμοσαν πάλιν Thuc. — распилив пополам и выдолбив брус, они вновь приладили друг к другу (обе его половины);
λίθοι εὖ συνηρμοσμένοι Her. — плотно пригнанные друг к другу камни;μέρη ξυναρμοσθέντο αὐτὰ αὑτοῖς Plat. — соразмерные друг с другом части;τὰ συνηρμοσμένα Dem. — стройное целое2) сочетать, соединять, связывать(εἰς ταὐτόν Plat.)
γυνέ συναρμοσθεῖσα Arst. — замужняя женщина;ἰδέας ἀλλήλων ἀφεστώσας συναρμόσαι Isocr. — связать воедино далекие друг от друга формы3) сколачивать, сбивать, строить(σκάφος Eur.)
σ. τι ἀπό τινος Plat. — составлять что-л. из чего-л.4) закрывать, смыкать(βλέφαρα χερί Eur.)
5) прикладывать(τι πρός τι Arst.; χείλεα στομάτεσσιν Anth.)
6) настраивать7) примирять друг с другом(τοὺς πολίτας Plat.)
ξ. πόλιν Plat. — умиротворять (приводить в порядок) государство8) приспособлять, подготовлять, приучать(βροτούς Aesch.)
πρὸς παρόντα συνηρμοσμένος Xen. — приспособившийся к текущим обстоятельствам9) столковываться, соглашаться(ἀλλήλοις Plat.)
10) тж. med.-pass. быть слаженным, хорошо подходить(γυνέ συναρμόζουσα Xen. - ср. 2)
τὰ συναρμόττοντα στοιχεῖα Plat. — хорошо подобранные составные части;ξ. εἰς ἅπαντα Plat. и συναρμόσασθαι ἅπαντι καιρῷ Diog.L. — подходить ко всему, годиться для всякого случая11) соединятьсяσ. τινὴ εἰς φιλίαν Xen. — сдружиться с кем-л.
-
8 συναρμοζω
атт. συναρμόττω (дор. fut. συναρμόξω; pass.: aor. συνηρμόσθην, pf. συνηρμόσμην)1) прилаживать, пригонять друг к другуκεραία δίχα πρίσαντες ἐκοίλαναν καὴ ξυνήρμοσαν πάλιν Thuc. — распилив пополам и выдолбив брус, они вновь приладили друг к другу (обе его половины);
λίθοι εὖ συνηρμοσμένοι Her. — плотно пригнанные друг к другу камни;μέρη ξυναρμοσθέντο αὐτὰ αὑτοῖς Plat. — соразмерные друг с другом части;τὰ συνηρμοσμένα Dem. — стройное целое2) сочетать, соединять, связывать(εἰς ταὐτόν Plat.)
γυνέ συναρμοσθεῖσα Arst. — замужняя женщина;ἰδέας ἀλλήλων ἀφεστώσας συναρμόσαι Isocr. — связать воедино далекие друг от друга формы3) сколачивать, сбивать, строить(σκάφος Eur.)
σ. τι ἀπό τινος Plat. — составлять что-л. из чего-л.4) закрывать, смыкать(βλέφαρα χερί Eur.)
5) прикладывать(τι πρός τι Arst.; χείλεα στομάτεσσιν Anth.)
6) настраивать7) примирять друг с другом(τοὺς πολίτας Plat.)
ξ. πόλιν Plat. — умиротворять (приводить в порядок) государство8) приспособлять, подготовлять, приучать(βροτούς Aesch.)
πρὸς παρόντα συνηρμοσμένος Xen. — приспособившийся к текущим обстоятельствам9) столковываться, соглашаться(ἀλλήλοις Plat.)
10) тж. med.-pass. быть слаженным, хорошо подходить(γυνέ συναρμόζουσα Xen. - ср. 2)
τὰ συναρμόττοντα στοιχεῖα Plat. — хорошо подобранные составные части;ξ. εἰς ἅπαντα Plat. и συναρμόσασθαι ἅπαντι καιρῷ Diog.L. — подходить ко всему, годиться для всякого случая11) соединятьсяσ. τινὴ εἰς φιλίαν Xen. — сдружиться с кем-л.
-
9 συναρίθμοξα
1 in physical sense, fit together,κεραίαν δίχα πρίσαντες ξ. πάλιν ὥσπερ αὐλόν Th.4.100
; ξυνάρμοσον βλέφαρα.. Χερί close them, E.Ph. 1451, cf. IT 1167;σ. τοὺς πόρους Thphr.Sens.9
;τι πρός τι Hp.
Aër.9, Arist.HA 541b4:—[voice] Pass.,λίθοι εὖ συνηρμος μένοι Hdt.1.163
;ἀλλήλοιν συναρμοσθῆναι Pl.R. 412a
; to be joined in wedlock, Arist.Mir. 840b14, PSI2.166.17 (ii B.C.), IG5(2).268.30 (Mantinea, i B.C.), BGU1103.23 (i B.C.),b put together, so as to make a whole, σκάφος, ἵππον, E. Hel. 233 (lyr.), Tr.11; πόλινς. Pl.Lg. 628a;σ. τοὺς πολίτας πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ Id.R. 519e
; :—[voice] Pass.,συναρμοσθέντ' Ἀφροδίτῃ Emp.71.4
.2 of combination in act or thought, ὁμοῦ βίην τε καὶ δίκην ς. Sol.36.14;καρπὸν δίκᾳ Pi. N.10.12
;σ. εἰς ταὐτόν Pl.Ti. 35a
; τρία ὄντα ς. Id.R. 443d;ἰδέας ἀλλήλων ἀφεστώσας Isoc.15.11
; compound a word,ἀπὸ τοῦ θεῖν καὶ ἅλλεσθαι Pl.Cra. 414b
:—[voice] Pass.,ἡ συνηρμος μένη λέξις Phld.Po.Herc.994.26
; πρὸς ἄλληλα ς. ib.35.3 metaph., adapt or conform one thing to another, εὐχερείᾳ σ. βροτούς, i.e. make them indifferent to crime, A.Eu. 495 (lyr.);σ. τοῖς παροῦσι τὸν τρόπον Ephipp.7
; ap.Gal.6.96:—[voice] Pass.,πρὸς παρόντα συνηρμοσμένος X.Ap.16
; esp. of Music,λύρα συνηρμος μένη πρὸς τὸν αὐλόν Id.Smp.3.1
.II intr., fit together, Pl.Tht. 204a, Arist. GA 747b1, PA 654b19.2 metaph., agree together, , Phld.Po.Herc.994.27;τοσαύτῃ φιλίᾳ Lys.Fr. 261
S.;σ. εἰς φιλίαν X.Mem.2.6.20
: abs., Id.Cyr.7.5.60, etc.;σ. εἰς ἅπαντα Pl.Lg. 729a
.III [voice] Med. much like [voice] Act., join together, unite, Id.Ti. 53e, Plt. 309c; ap.Stob.4.28.18, cf. Plu.Sol.15; join in wedlock,νέαν καὶ ὡραίαν Ocell. 4.6
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συναρίθμοξα
-
10 ἑταιρεία
ἑταιρεία, ἡ, ion. ἑταιρηΐη, Genossenschaft, Kameradschaft, Soph. Ai. 668, wo die v. l. ἑταιρία (w. m. s.); προςποιησάμενος τὴν ἑταιρηΐην τῶν ἡλικιωτέων Her. 5, 71; εἰς φιλίαν καὶ ἑταιρείαν ἀλλήλοις καϑιστάναι Plat. Ep. VII, 328 d; bes. zu politischen Zwecken, eine politische Gesellschaft, Faction, Klub, wie Isocr. 4, 79, ποιεῖσϑαι 3, 54; vgl. Plat. Theaet. 173 d; ἑταιρείας συνάγειν Rep. II, 365 d; ὃς ἂν τὴν πόλιν ἑταιρείας ὑπήκοον ποιῇ Legg. IX, 856 b; vgl. Lys. 12, 55; Dem. 29, 22, wo sich fast überall die v. l. ἑταιρία findet. Bei Arist. H. A. 9, 4 sogar von Thieren. – Bei Andoc. 1, 100 = ἑταίρησις, wie D. Sic. 2, 18.
-
11 ἔνθα
ἔνθα, adv., da, (1) demonstr., (a) vom Orte: daselbst, dort; ἃς ὁ μὲν ἔνϑ' ἀπόλωλε, so kam er dort um; ἔνϑα καὶ ἔνϑα, hier und dort; bei Verbis der Bewegung, ἔνϑ' ἐλϑών, dahin gekommen; ἔνϑα καὶ ἔνϑα, dahin und dorthin, hin und her. (b) von der Zeit: da, damals; ἔνϑα δ' ἔπειτα, darauf dann; ἔνϑα δή, da nun, bes. darauf nun, die Aufeinanderfolge von Begebenheiten zu bezeichnen; so entspricht es im Nachsatz dem ἐπεί des Vordersatzes. (2) relativ, (a) vom Orte; auch auf ein voranstehendes subst. bezogen; auch bei Verbis der Bewegung; ὁδοιποροῦμεν ἔνϑα χρῄζομεν, wohin wir wünschen; στὰς ἔνϑα πνεῖ ἄνεμος ἢ ἀντίος, wo der Wind weht, wo er her weht, gegen den Wind. (b) von der Zeit; ἔνϑα πρῶτον εἰς φιλίαν γῆν ἀφίκοιντο, da, wo, u. sobald als; auch c. gen., ἔνϑα τοῦ χρόνου, zu welcher Zeit -
12 συνάπτω
I in physical sense, Χειρὶ Χεῖρα, of dancers, Ar.Th. 955 (lyr.); ξ. καὶ ξυνωρίζου Χέρα, in sign of friendship. E.Ba. 198, cf. IA 832, Pl.Lg. 698d; ἰδού, ξύναψον (sc. τὴν Χεῖρα) E.Ph. 106; but σ. Χεῖρέ τινος ἐν βρόχοις bind them fast, Id.Ba. 615 (troch.), cf. 546 (lyr.); ξ. πόδα, σ. ἴχνος τινί, meet him, Id. Ion 538 (troch.), 663;πόδα ἐς ταὐτὸν ὁδοῦ Id.Ph.37
; δρόμῳ ς. meet in full career, ib. 1101; ξ. κῶλον τάφῳ approach the grave, Id.Hel. 544;φόνος ξ. τινὰ γᾷ Id.Ph. 673
(lyr.); ξ. βλέφαρα κόραις close the eyes, Id.Ba. 747; στόμα ς. kiss one, Id.IT 375; κακὰ κακοῖς ς. link misery with misery, Id.HF 1213 (lyr.); κακὰ ξ... τινί link him with misery, Id.Med. 1232; prov., σ. λίνον λίνῳ join thread to thread, i.e. compare things of the same sort, Stratt.38, Pl.Euthd. 298c, Arist.Ph. 207a17, cf. Sch.Pl.l.c.; also δύ' ἐξ ἑνὸς κακὼ ς. E.IT 488, cf. Hipp. 515; κοινὴν ξ. δαῖτα παιδί share with him a common meal, Id. Ion 807 (troch.).2 metaph. of combination in thought,σ. αὐτὰ εἰς ἓν τρία ὄντα Pl.R. 588d
;σ. ἐν τοῖς λόγοις Id.Sph. 252c
;ἔχουσί τι κοινὸν [αἱ ἀρχαὶ] τὸ συνάπτον αὐτάς Arist.Fr.17
;εἴ τι σ. ἢ ἀφαιρεῖ ἡ διάνοια Id.Metaph. 1027b32
(διαιρεῖ Alex.Aphr.
); ἀδύνατα ς. Id.Po.1458a27, cf. Phld.Sto.Herc.339.13;σ. τὸ γίγνεσθαί θ' ἅμα καὶ τὴν τελευτὴν τοῦ βίου Alex.149.18
; σ. μηχανήν frame a plan, A.Ag. 1609, cf. E.Hel. 1034; σ. ὄναρ εἴς τινα connect it with him, refer it to him, Id.IT[59];σ. λόγον πρός τι D.60.12
;πρὸς τὸ ἄκρον οὐ σ. τὸν συλλογισμόν Arist. APr. 69a18
; σ. ἀλλήλοις τό τ' ἐκστάντες καὶ τὸ ὀξέως" take together, Gal.16.547; συνῆψε τὸν λόγον he continues as follows, Id.15.148; but σ. τὸν λόγον, abridge, Theopomp.Com.22: c. acc. et dat., associate with or attribute to,τί τινι Epicur.Nat.11.9
, Sent.Vat.39, Demetr.Lac.Herc.1055.15, cf. Phld.Sign.20:—[voice] Pass.,συνάπτεται ἕτερον ἐξ ἄλλου Pl.Sph. 245e
, cf. Phd. 60b (v.l.), Epicur.Ep.2p.37U., Nat.28.11; of the words of a sentence,συνάπτεσθαι ἀλλήλοις Gal. 16.546
.II with regard to persons,1 in hostile sense, σ. τὰ στρατόπεδα εἰς μάχην bring them into action, Hdt.5.75; ἐλπὶς.. ἣ πολλὰς πόλεις συνῆψε has engaged them in conflict, E.Supp. 480; so συνῆψε πάντας ἐς μίαν βλάβην involved them in.., Id.Ba. 1303; for S.Aj. 1317, v. συλλύω 11.b σ. μάχην join battle, Hdt.6.108;στρατεύματι A.Pers. 336
, cf. E.Heracl. 808;σ. πόλεμον πρός τινας Th. 6.13
;συνάψαι πόλεμον Ἕλλησιν μέγαν E.Hel.55
, cf. Hdt.1.18;τοῖς σοφοῖς εὐκτὸν σοφῷ ἔχθραν συνάπτειν Id.Heracl.459
;σ. ἀλκήν Id.Supp.683
; also (without μάχην), engage, Hdt.4.80, cf. Ar.Ach. 686 (troch.);σ. συνάψεις LXX 4 Ki.10.34
;σ. φασγάνων ἀκμάς E.Or. 1482
(lyr.); ; οὐκ εὐθὺς συνῆψε τὰς ἀπορίας has not immediately rejoined by stating the difficulties, Procl. in Prm.p.533 S.: abs., approach, make contact, Plu.Tim.25:—[voice] Pass.,μοι πρός τινας νεῖκος συνῆπτο Hdt.7.158
, cf. 6.94.2 in friendly sense, σ. ἑαυτὸν εἰς λόγους τινί enter into conversation with him, Ar.Lys. 468 (cf. infr. B.11.1);φιλία σ. τοὺς καλούς τε κἀγαθούς X.Mem.2.6.22
:—[voice] Pass., παλλακαῖς συνημμένος, of Aristotle, App.Anth.5.11.b c. acc. rei,σ. μῦθον E.Supp. 566
;σ. ὅρκους Id.Ph. 1241
;κοινωνίαν X.Lac.6.3
;φιλίαν πρός τινα D.H.19.13
, cf. 2.30; freq. in E., σ. τινὶ γάμους, λέκτρα, κῆδος, form an alliance by marriage, Ph. 1049 (lyr.), 49, Andr. 620, etc.; ;τὸν ἔρωτα τῇ κούρῃ Aret.SD1.5
:—in [voice] Med., κῆδος ξυνάψασθαι τῆς θυγατρός get one's daughter married, Th. 2.29:—[voice] Pass.,οἱ γάμοι συνήφθησαν PLips.41.7
(iv A.D.);ᾧ συνήφθην ἐκ παρθενίας PSI1.41.5
(iv A.D.); συναφθεῖσά μοι ὡς γαμετή,.. συνήφθην σοι πρὸς γάμου καὶ βίου κοινωνίαν, PMasp.153.5,8 (iv A.D.);μὴ πρὸς γάμον ἡ παῖς καὶ ἑτέρῳ τινὶ συναφθείη Chor. p.227
B.III Math., esp. in [tense] pf. [voice] Pass., ὁ λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ.. καὶ τοῦ.. the ratio is compounded of.., Archim.Sph.Cyl.2.4, al.; ἀναλογία συνημμένη continued proportion (cf.συνεχής 1.3
), Nicom.Ar.2.21; συνημμένη μεσότης geometric mean, ibid.2 in Music, συνημμένα τετράχορδα conjunct tetrachords, Plu.2.1029a; ἡ συνημμένων νήτη ib. 1137c.3 in Logic, συνημμένον ἀξίωμα or τὸ σ., hypothetical proposition as premiss in a syllogism. Chrysipp.Stoic.2.68, Phld.Sign.32, S.E.M.8.109, Gell.16.8.9: pl., Plu.2.43c, Procl. in Prm. p.533 S.; κοῖα συνῆπται; what conclusion follows? Call.Fr.70.3:—cf.συνάρτησις 11
.B intr.:I in local sense, border on, lie next to, ;Τήνῳ συνάπτουσ' Ἄνδρος A.Pers. 885
(lyr.); γεώλοφοι συνάπτοντες [ τῷ ποταμῷ] reaching to.., Plb.3.67.9; .7 (iii B.C.); [τῆς τραχείας ἀρτηρίας] τὸ συνάπτον τῷ στόματι πέρας Gal.6.421
; ποταμοῦ στόμα συνάπτον θαλάττῃ ib.712;αὗται μὲν σ., αἱ δ' ἄλλαι ἀσύναπτοι Arist.HA 516a30
; δύο πόροι εἰς ἓν ς. ib. 508a13; τὰ βράγχια σ. ἀλλήλοις ib. 507a5; ἡ κοιλία σ. πρὸς τὸ στόμα ib. 507a28; of the sides of a cone,πρὸς μίαν κορυφὴν συνάπτειν Thphr.Vert.4
.2 of Time, to be nigh at hand,ὥρα συνάπτει Pi.P.4.247
;σ. πρὸς τὸν Χειμῶνα Hp.Aph.2.25
;συνάψαντος τοῦ Χρόνου Plb.2.2.8
;συνάψαντος τοῦ καιροῦ Id.6.36.1
, etc.3 metaph., σ. ἐν αὐτῇ πάνθ' ὅσα δεῖ τοῖς φίλοις ὑπάρχειν meet together, Arist.EN 1156b18; οὐ σ. [ αὗται αἱ φιλίαι] do not combine, ib. 1157a34; to be connected with, τῷ γένει αἱ ἰδέαι ς. Id.Metaph. 1042a15;σ. πρός τι Id.Pol. 1276a7
, Cat. 4b26, APr. 41a1; attach, Id.HA 580a15; λύπη σ. [ τῷ θεραπεύειν] E.Hipp. 187 (anap.), cf. Chrysipp.Stoic.2.174; ὁ πόνος ὁ ὑπερβάλλων συνάψει θανάτῳ will border upon death, Epicur.Fr. 448; σ. εἴς τι have reference to, Thphr.CP6.1.2.II of persons, ξ. λόγοισιν enter into conversation, S.El.21;ἐς λόγους σ. τινί E.Ph. 702
; σ. εἰς Χορεύματα join the dance, Id.Ba. 133 (lyr.); ἐς Χεῖρα γῇ come close to land, Id.Heracl. 429; σ. εἰς τὸν καιρόν come in just at the right time, Plb.3.19.2; σ. τοῖς ἄκροις reach, them, Id.3.93.5, etc.;σ. εἰς Σελεύκειαν Id.5.66.4
;πρὸς τὴν παρεμβολήν Id.3.53.10
, etc.2 τύχα ποδὸς ξυνάπτει (s.v.l., - πτοι Murray) μοι, i.e. I have come fortunately, E.Supp. 1014 (lyr.).3 Astrol., of a heavenly body, to be in conjunction ([etym.] συναφή) with another, Nech. ap. Vett.Val.280.2, Ptol.Tetr.52, PMag. Leid.W.24.15, Man.2.452, Paul.Al.H.1.C [voice] Med., unite for oneself and so form,φιλίαν D.S.13.32
;κῆδος D.C.41.57
; v.supr.A.11.2b.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συνάπτω
-
13 φιλία
A affectionate regard, friendship (not in A. or S.), usu. betw. equals,ἄνδρεσσι κακοῖς συνθέμενοι φ. Thgn.306
, IG12.1037;ἐπαγγέλλεσθαι φ. Hdt.7.130
;εἰς ἀλλήλους φιλίας ἀνακίρνασθαι E.Hipp. 254
(anap.), cf. Democr.109, al., Hippias 17, Antipho Soph.64 (pl.), And.3.29, Pl.Smp. 179c, etc.; φιλίας, inscr. on a bowl (perh. loving-cup), BSA32.194 (Haliartus, Hellenistic), etc.; ἡ τῆς ψυχῆς φ. διὰ τὸ ἁγνὴ εἶναι, opp. ἔρως, X.Smp.8.15, cf. Pl.Phdr. 255e; opp. ἔχθρα, Isoc.1.33, Plot.3.2.2;ἡ φ. τοῦ κόσμου ἔχθρα τοῦ θεοῦ ἐστιν Ep.Jac.4.4
; opp. μῖσος, Isoc.15.122;φ. θεῶν καὶ ἀνθρώπων Pl.Smp. 188d
; of family affection, X.Hier.3.7 (pl.); ἐν ταῖς φ. in the family circle, Arist.Po. 1453b19; of the regard of dependents towards their superiors, X.An.1.6.3;φ. ἡ πρὸς τὸν δῆμον Isoc.16.28
; of friendship between States, ;φ. καὶ ξυμμαχία Id.6.34
; τῆς φ. ἀφέσθαι, τὴν φ. διαλύσασθαι, of communities, Isoc.6.11, 14.33: various εἴδη distd. by Arist.EN 1156a7 ff.; by the Stoics, Stoic.3.24, 27, 181: phrases,φ. πρός τινας ποιήσασθαι X.Mem.2.6.29
;παρά τινων φ. λαβεῖν Id.Cyr.3.1.28
;τισὶ διὰ φιλίας ἰέναι Id.An.3.2.8
; εἰς φ. ἰτέον, ἔρχεται, Pl.Phdr. 237c, Ly. 214d;ἔστιν ἡμῖν ἐν φ. PMich.Zen.33.3
(iii B. C.);ἀνανεούμενος τὴν φ. καὶ ζενίαν τὴν πρότερον ὑπάρχουσαν Isoc.Ep.7.13
;προλιπόνθ' ἡμετέρην φ. Thgn.1102
;ἔλιπε φ. E.Alc. 930
(lyr.);τῆς φ. ἐξίστασθαί τινι Lys.8.18
: with Preps.,διὰ φιλίας Pl.Plt. 304e
;μετὰ φιλίας X. Mem.1.2.10
; διὰ φιλίαν, v. infr.;κατὰ φιλίαν Pl.Lg. 823b
:—the person is commonly expressed by πρός τινα, Isoc.5.32;πρὸς ἀλλήλους Id.9.57
, etc.; less freq.εἰς ἀλλήλους E.Hipp.
(v. supr.); also by object. gen., διὰ φιλίαν αὐτοῦ through friendship for him, Th.1.91; φ. ξυνετοῦ friendship with a wise man, Democr.98; so ἡμετέρη φ. friendship with us, Thgn.600, 1102 (v. supr.), Isoc.6.11 (v. supr.);φιλία ἡ σή X.An.7.7.29
, E Or.138, etc.: pl.,φ. ἰσχυραί Hdt.3.82
, Pl. Smp. 182c.3 later, of lovers, fondness, LXXPr.5.19, Lyr.Alex.Adesp.1.8, AP5.266 (Agath.).5 the natural force which unites discordant elements and movements, opp. νεῖκος, Emp.18, al., Isoc.15.268.II Pythag. name for three, Theol.Ar.16 (not for six, Iamb. In Nic. p.34 P.). -
14 φιλία
φιλία, ἡ, ion. φιλίη, Liebe, Freundschaft, Zuneigung, Gunst, Huld; zuerst bei Theogn. 306. 600. 1098; σὴν φιλίαν σεβόμεσϑα Eur. Alc. 980; χρῆν μετρίας εἰς ἀλλήλο υς φιλίας ϑνητοὺς ἀνακίρνασϑαι Hipp. 254; u. in Prosa: ϑεῶν καὶ ἀνϑρώπων Plat. Conv. 188 c; Ggstz ἔχϑρα Soph. 242 e; εἰς ὁμοιότητά τε καὶ φιλίαν καὶ ξ υμφωνίαν τῷ καλῷ λογῳ ἄγουσα Plat. Rep. III, 401 d; φιλίαν πάρὰ τίνων ἄν ποτε λάβοις τοσαύτην, βεβαιόταται φιλίαι γονεῠσι πρὸς παῖδας Hier. 3, 7; φιλίαν πρός τινας ποιεῖσϑαι, Freundschaft schließen mit, Mem. 2, 6,29: φιλίᾳ τῇ ἐμ ῇ, aus Freundschaft gegen mich, An 7, 7,99; Sp. – Vgl. auch φίλιος.
-
15 ἔχω
ἔχω (Hom.+) impf. εἶχον, 1 pl. εἴχαμεν and 3 pl. εἶχαν (both as vv.ll.; Mlt-H. 194; B-D-F §82) Mk 8:7; Rv 9:8 or εἴχοσαν (B-D-F §84, 2; Mlt-H. 194; Kühner-Bl. II p. 55) J 15:22, 24; 2 aor. ἔσχον; mixed aor. forms include ἔσχαν Hv 3, 5, 1, ἔσχοσαν 1 Esdr 6:5; 1 Macc 10:15 (ἔσχον, εἴχον vv.ll.); pf. ἔσχηκα; plpf. ἐσχήκειν.—In the following divisions: act. trans. 1–9; act. intr. 10; mid. 11.① to possess or contain, have, own (Hom.+)ⓐ to possess someth. that is under one’s controlα. own, possess (s. esp. TestJob 9f) κτήματα πολλά own much property Mt 19:22; Mk 10:22. πρόβατα Lk 15:4; J 10:16. θησαυρόν Mt 19:21; Mk 10:21b. βίον living Lk 21:4; 1J 3:17. δραχμὰς δέκα Lk 15:8. πλοῖα Rv 18:19. κληρονομίαν Eph 5:5. θυσιαστήριον Hb 13:10a; μέρος ἔ. ἔν τινι have a share in someth. Rv 20:6. Gener. μηδὲν ἔ. own nothing (SibOr 3, 244) 2 Cor 6:10. ὅσα ἔχεις Mk 10:21; cp. 12:44; Mt 13:44, 46; 18:25. τί ἔχεις ὸ̔ οὐκ ἔλαβες; what do you have that you have not been given? 1 Cor 4:7. The obj. acc. is often used w. an adj. or ptc.: ἔ. ἅπαντα κοινά have everything in common Ac 2:44 (cp. Jos., Ant. 15, 18). ἔ. πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα have many good things stored up Lk 12:19.—Hb 12:1. Abs. ἔ. have (anything) (Soph.et al.; Sir 13:5; 14:11) Mt 13:12a; Mk 4:25a; Lk 8:18a. ἐκ τοῦ ἔχειν in accordance w. what you have 2 Cor 8:11. ἔ. εἰς ἀπαρτισμόν have (enough) to complete Lk 14:28. W. neg. ἔ. have nothing Mt 13:12b; Mk 4:25b; Lk 8:18b.—ὁ ἔχων the one who has, who is well off (Soph., Aj. 157; Eur., Alc. 57; X., An. 7, 3, 28; Ar. 15:7). πᾶς ὁ ἔχων everyone who has (anything) Mt 25:29a; Lk 19:26a. ὁ μὴ ἔχων the one who has nothing (X., An. 7, 3, 28; 1 Esdr 9:51, 54; 2 Esdr 18:10) Mt 25:29b; Lk 19:26b; 1 Cor 11:22.β. have = hold in one’s charge or keeping ἔ. τὰς κλεῖς hold the keys Rv 1:18; cp. 3:7. τὸ γλωσσόκομον the money-box J 12:6; 13:29.ⓑ to contain someth. have, possess, of the whole in relation to its partsα. of living beings, of parts of the body in men and animals μέλη Ro 12:4a; cp. 1 Cor 12:12. σάρκα καὶ ὀστέα Lk 24:39 (Just., A I, 66, 2 καὶ σάρκα καὶ αἷμα) ἀκροβυστίαν Ac 11:3. οὖς Rv 2:7, 11. ὦτα Mt 11:15; Mk 7:16; Lk 8:8. χεῖρας, πόδας, ὀφθαλμούς Mt 18:8f; Mk 9:43, 45, 47. Of animals and animal-like beings ἔ. πρόσωπον Rv 4:7. πτέρυγας vs. 8. κέρατα 5:6. ψυχάς 8:9. τρίχας 9:8. κεφαλάς 12:3 (TestAbr B 14 p. 118, 19 [Stone p. 84]) al. ἔχοντες ὑγιῆ τὴν σάρκα AcPlCor 2:32 (Just., D. 48, 3 σάρκα ἔχων). Of plants (TestAbr B 3 p. 107, 6 [Stone p. 62] εὗρον δένδρον … ἔχον κλάδους) ῥίζαν ἔ. Mt 13:6; Mk 4:6.β. of inanimate things: of cities τ. θεμελίους ἔ. Hb 11:10; cp. Rv 21:14. Of a head-covering χαρακτῆρα ἔχει βασιλικόν has a royal emblem GJs 2:2.ⓒ to have at hand, have at one’s disposal have ἄρτους Mt 14:17; cp. 15:34; J 21:5, where the sense is prob. ‘Did you catch any fish for breakfast?’. οὐκ ἔχω ὸ̔ παραθήσω αὐτῷ I have nothing to set before him Lk 11:6. μὴ ἐχόντων τί φάγωσι since they had nothing to eat Mk 8:1; cp. Mt 15:32 (Soph., Oed. Col. 316 οὐκ ἔχω τί φῶ). οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω I have no place to store Lk 12:17. ἄντλημα a bucket J 4:11a. οἰκίας ἔ. have houses (at one’s disposal) 1 Cor 11:22. Of pers.: have (at one’s disposal) (PAmh 92, 18 οὐχ ἕξω κοινωνόν and oft. in pap) Moses and the prophets Lk 16:29. παράκλητον an advocate, a helper 1J 2:1. οὐδένα ἔ. ἰσόψυχον Phil 2:20. ἄνθρωπον οὐκ ἔ. J 5:7.ⓓ to have within oneself have σύλλημα ἔχει ἐκ πνεύματος ἁγίου she has something conceived through the Holy Spirit GJs 18:1. Var. constr. w. ἐν: of women ἐν γαστρὶ ἔ. be pregnant (γαστήρ 2) Mt 1:18, 23 (Is 7:14); 24:19; Mk 13:17; Lk 21:23; 1 Th 5:3; Rv 12:2. ἔ. τινὰ ἐν τῇ καρδίᾳ have someone in one’s heart Phil 1:7 (Ovid, Metam. 2, 641 aliquem clausum pectore habere). ἔ. τι ἐν ἑαυτῷ (Jos., Ant. 8, 171; cp. TestAbr A 3 p. 80, 14 [Stone p. 8] ἔκρυψεν τὸ μυστήριον, μόνος ἔχων ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ): ζωήν J 5:26. τὴν μαρτυρίαν 1J 5:10; τὸ ἀπόκριμα τοῦ θανάτου have a sentence of death within oneself 2 Cor 1:9.ⓔ to have with oneself or in one’s company have μεθʼ ἑαυτοῦ (X., Cyr. 1, 4, 17) τινά someone Mt 15:30; 26:11; Mk 2:19; 14:7; J 12:8; AcPl Ha 8, 35; σὺν αὐτῷ 4:18.—The ptc. w. acc. = with (Diod S 12, 78, 1 ἔχων δύναμιν with a [military] force; 18, 61, 1 ὁ θρόνος ἔχων τὸ διάδημα the throne with the diadem; JosAs 27:8 ἔχοντες ἐσπασμένας τὰς ῥομφαίας ‘with their swords drawn’) ἀνέβησαν ἔχοντες αὐτόν they went up with him Lk 2:42 D.② to stand in a close relationship to someone, have, have asⓐ of relatives πατέρα ἔ. J 8:41. ἀδελφούς Lk 16:28. ἄνδρα (Aristot., Cat. 15b, 27f λεγόμεθα δὲ καὶ γυναῖκα ἔχειν καὶ ἡ γυνὴ ἄνδρα; Tob 3:8 BA) be married (of the woman) J 4:17f; 1 Cor 7:2b, 13; Gal 4:27 (Is 54:1). γυναῖκα of the man (cp. Lucian, Tox. 45; SIG 1160 γυναικὸς Αἴ., τῆς νῦν ἔχει; PGM 13, 320; 1 Esdr 9:12, 18; Just., D. 141, 4 πολλὰς ἔσχον γυναίκας. As early as Od. 11, 603 Heracles ἔχει Ἥβην) 1 Cor 7:2a, 12, 29 (for the wordplay cp. Heliod. 1, 18, 4 in connection w. the handing over of a virgin: σὺ ἔχων οὐκ ἕξεις; Crates, 7th Ep. [p. 58, 8 Malherbe] πάντʼ ἔχοντες οὐδὲν ἔχετε). τέκνα Mt 21:28; 22:24; 1 Ti 3:4; 5:4; Tit 1:6. υἱούς (Artem. 5, 42 τὶς τρεῖς ἔχων υἱούς; cp. θυγατέρα TestAbr B 10 p. 114, 17 [Stone p.76]) Lk 15:11; Gal 4:22. σπέρμα have children Mt 22:25. W. acc. as obj. and in predicate (Ar. 8, 4 τούτους συνηγόρους ἔχοντες τῆς κακίας; 11, 3 ἔσχε μοιχὸν τὸν Ἄρην; Ath. 7, 2 ἔχομεν προφήτας μάρτυρας) ἔ. τινὰ πατέρα have someone as father Mt 3:9. ἔ. τινὰ γυναῖκα (w. γυναῖκα to be understood fr. the context) 14:4; cp. Mk 6:18; ὥστε γυναῖκά τινα τοῦ πατρὸς ἔ. that someone has taken his father’s wife (as his own wife: the simple ἔχειν in this sense as Plut., Cato Min. 21, 3; Appian, Bell. Civ. 3, 10 §34; Jos., C. Ap. 1, 147. Perh. an illicit relationship is meant, as Longus 4, 17; Hesychius Miles. [VI A.D.], Viri Ill. 4 JFlach [1880] ἔχω Λαί̈δα) 1 Cor 5:1 (Diod S 20, 33, 5 of a man who had illicit relations with his stepmother: ἔχειν λάθρᾳ τοῦ πατρὸς τὴν Ἀλκίαν).ⓑ more gener. φίλον have a friend Lk 11:5. ἀσθενοῦντας have sick people Lk 4:40 and χήρας widows 1 Ti 5:16 to care for; παιδαγωγοὺς ἔ. 1 Cor 4:15. δοῦλον Lk 17:7. οἰκονόμον 16:1; κύριον ἔ. have a master, i.e. be under a master’s control Col 4:1; δεσπότην ἔ. 1 Ti 6:2; βασιλέα J 19:15. ἀρχιερέα Hb 4:14; 8:1. ποιμένα Mt 9:36. ἔχων ὑπʼ ἐμαυτὸν στρατιώτας I have soldiers under me Lk 7:8. W. direct obj. and predicate acc. ἔ. τινὰ ὑπηρέτην have someone as an assistant Ac 13:5 (Just., A I, 14, 1) ἔ. τινὰ τύπον have someone as an example Phil 3:17.—Of the relation of Christians to God and to Jesus ἔ. θεόν, τὸν πατέρα, τὸν υἱόν have God, the Father, the Son, i.e. be in communion w. them 1J 2:23; 2J 9; AcPl Ha 4, 7.—HHanse, at end of this entry.③ to take a hold on someth., have, hold (to), gripⓐ of holding someth. in one’s hand ἔ. τι ἐν τῇ χειρί have someth. in one’s hand (since Il. 18, 505) Rv 1:16; 6:5; 10:2; 17:4. Of holding in the hand without ἐν τῇ χειρί (Josh 6:8; JosAs 5:7) ἔ. κιθάραν 5:8. λιβανωτὸν χρυσοῦν 8:3, cp. vs. 6; 14:17 and s. ἀλάβαστρον Mt 26:7 and Mk 14:3.ⓑ of keeping someth. safe, a mina (a laborer’s wages for about three months) in a handkerchief keep safe Lk 19:20.ⓒ of holding fast to matters of transcendent importance, fig. τὴν μαρτυρίαν Rv 6:9; 12:17; 19:10; the secret of Christian piety 1 Ti 3:9; an example of sound teaching 2 Ti 1:13; keep (Diod S 17, 93, 1 τὴν βασιλείαν ἔχειν=keep control) Mk 6:18.ⓓ of states of being hold, hold in its grip, seize (Hom. et al.; PGiss 65a, 4 παρακαλῶ σε κύριέ μου, εἰδότα τὴν ἔχουσάν με συμφορὰν ἀπολῦσαί μοι; Job 21:6; Is 13:8; Jos., Ant. 3, 95 δέος εἶχε τοὺς Ἑβρ.; 5, 63; Just., D. 19, 3) εἶχεν αὐτὰς τρόμος καὶ ἔκστασις trembling and amazement had seized them Mk 16:8.④ to carry/bear as accessory or part of a whole, have on, wear, of clothing, weapons, etc. (Hom. et al.; LXX; TestAbr B p. 114, 22 [Stone p. 76]) τὸ ἔνδυμα Mt 3:4; 22:12 (cp. ἔνδυσιν TestJob 25:7). κατὰ κεφαλῆς ἔχων w. τὶ to be supplied while he wears (a covering) on his head 1 Cor 11:4. ἔ. θώρακας Rv 9:9, 17. ἔ. μάχαιραν wear a sword (Jos., Ant. 6, 190) J 18:10. Sim. of trees ἔ. φύλλα have leaves Mk 11:13 (ApcSed. 8:8).⑤ be in a position to do someth., can, be able, ἔ. w. inf. foll. (Hom. et al.; cp. Eur., Hec. 761; Hdt. 1, 49; Pla., Phd. p. 76d; Demosth., Ep. 2, 22; Theocr. 10, 37 τὸν τρόπον οὐκ ἔχω εἰπεῖν=I cannot specify the manner; Lucian, Dial. Mort. 21, 2, Hermot. 55; Epict. 1, 9, 32; 2, 2, 24 al.; Ael. Aristid. 51, 50 K.=27 p. 546 D.: οὐκ ἔχω λέγειν; PPetr II, 12, 1, 16; PAmh 131, 15; Pr 3:27; ApcEsdr 2:24; 3:7; 6:5; TestAbr A 8, p. 86, 13 [Stone p. 20]; Jos., Ant. 1, 338; 2, 58; Just., A I, 19, 5, D. 4, 6 οὐκ ἔχω εἰπεῖν) ἔ. ἀποδοῦναι be able to pay Mt 18:25a; Lk 7:42; 14:14. μὴ ἔ. περισσότερον τι ποιῆσαι be in a position to do nothing more 12:4. οὐδὲν ἔ. ἀντειπεῖν be able to make a reply Ac 4:14; cp. Tit 2:8. ἔ. κατηγορεῖν αὐτοῦ J 8:6 (cp. 9a below, end). ἀσφαλές τι γράψαι οὐκ ἔχω I have nothing definite to write Ac 25:26a; cp. 26b. ἔ. μεταδιδόναι Eph 4:28a. ἔ. τὴν τούτων μνήμην ποιεῖσθαι be able to recall these things to mind 2 Pt 1:15. κατʼ οὐδενὸς εἶχεν μείζονος ὀμόσαι he could swear by no one greater Hb 6:13. In the same sense without the actual addition of the inf., which is automatically supplied fr. context (X., An. 2, 1, 9) ὸ̔ ἔσχεν (i.e. ποιῆσαι) ἐποίησεν she has done what she could Mk 14:8.⑥ to have an opinion about someth., consider, look upon, view w. acc. as obj. and predicate acc. (POxy 292, 6 [c. 25 A.D.] ἔχειν αὐτὸν συνεσταμένον=look upon him as recommended; 787 [16 A.D.]; PGiss 71, 4; Job 30:9; Ps.-Clem., Hom. 16, 19; Ath. 32, 3 τοὺς μὲν υἱοὺς … νοοῦμεν, τοὺς δὲ ἀδελφούς ἔχομεν) ἔχε με παρῃτημένον consider me excused (= don’t expect me to come) Lk 14:18b, 19 (cp. Martial 2, 79 excusatum habeas me). τινὰ ἔντιμον ἔ. hold someone in honor Phil 2:29. ἔ. τινὰ ὡς προφήτην consider someone a prophet Mt 14:5; 21:26, 46 v.l. (cp. GNicod 5 [=Acta Pilati B 5 p. 297 Tdf.] ἔχειν [Jannes and Jambres] ὡς θεούς; Just., D. 47, 5 τὸν μετανοοῦντα … ὡς δίκαιον καὶ ἀναμάρτητον ἔχει). ἔ. τινὰ εἰς προφήτην consider someone a prophet Mt 21:46 (cp. Duris [III B.C.]: 76 Fgm. 21 Jac. ὸ̔ν εἰς θεοὺς ἔχουσιν). εἶχον τ. Ἰωάννην ὄντως ὅτι προφήτης ἦν they thought that John was really a prophet Mk 11:32.⑦ to experience someth., have (freq. in auxiliary capacity CTurner, JTS 28, 1927, 357–60)ⓐ of all conditions of body and soul (Hom. et al.; LXX)α. of illness, et al. (ApcMos 6 νόσον καὶ πόνον ἔχω; Jos., C. Ap. 1, 305) ἀσθενείας have sicknesses/diseases Ac 28:9. μάστιγας physical troubles Mk 3:10. πληγὴν τῆς μαχαίρης Rv 13:14. θλῖψιν J 16:33b; 1 Cor 7:28; Rv 2:10. Esp. of possession by hostile spirits: δαιμόνιον ἔ. be possessed by an evil spirit Mt 11:18; Lk 7:33; 8:27; J 7:20; 8:48f, 52; 10:20. Βεελζεβούλ Mk 3:22. πνεῦμα ἀκάθαρτον vs. 30; 7:25; Ac 8:7. πνεῦμα δαιμονίου ἀκαθάρτου Lk 4:33. πνεῦμα πονηρόν Ac 19:13. πνεῦμα ἄλαλον Mk 9:17. πνεῦμα ἀσθενείας spirit of sickness Lk 13:11. τὸν λεγιῶνα (the evil spirit called) Legion Mk 5:15.β. gener. of conditions, characteristics, capabilities, emotions, inner possession: ἀγάπην ἔ. have love (cp. Diod S 3, 58, 3 φιλίαν ἔχειν; Just., D. 93, 4 φιλίαν ἢ ἀγάπην ἔχοντε) J 5:42; 13:35; 15:13; 1J 4:16; 1 Cor 13:1ff; 2 Cor 2:4; Phil 2:2; 1 Pt 4:8. ἀγνωσίαν θεοῦ fail to know God 1 Cor 15:34. ἁμαρτίαν J 9:41; 15:22a. ἀσθένειαν Hb 7:28. γνῶσιν 1 Cor 8:1, 10 (Just., A II, 13, 1; D. 28, 4). ἐλπίδα Ac 24:15; Ro 15:4; 2 Cor 3:12; 10:15; Eph 2:12; 1J 3:3 (Ath. 33, 1). ἐπιθυμίαν Phil 1:23. ἐπιποθίαν Ro 15:23b; ζῆλον ἔ. have zeal Ro 10:2. Have jealousy Js 3:14. θυμόν Rv 12:12. λύπην (ApcMos 3 p. 2, 16 Tdf.) J 16:21f; 2 Cor 2:3; Phil 2:27; μνείαν τινὸς ἔ. remember someone 1 Th 3:6. παρρησίαν Phlm 8; Hb 10:19; 1J 2:28; 3:21; 4:17; 5:14. πεποίθησιν 2 Cor 3:4; Phil 3:4. πίστιν Mt 17:20; 21:21; Mk 4:40; Ac 14:9; Ro 14:22; 1 Cor 13:2; 1 Ti 1:19 al. (Just., A I, 52, 1). προφητείαν have the gift of prophecy 1 Cor 13:2. σοφίαν (X., Mem. 2, 3, 10) Rv 17:9. συνείδησιν ἁμαρτιῶν Hb 10:2. καλὴν συνείδησιν 13:18; ἀγαθὴν ς. 1 Ti 1:19; 1 Pt 3:16; ἀπρόσκοπον ς. Ac 24:16; ὑπομονήν Rv 2:3. φόβον 1 Ti 5:20. χαράν Phlm 7. χάριν ἔ. τινί be grateful to someone Lk 17:9; 1 Ti 1:12; 2 Ti 1:3; σιγὴν ἔ. be silent Hs 9, 11, 5. ἀνάγκην ἔσχον I felt it necessary Jd 3 (HKoskenniemi, Studien zur Idee und Phraseologie des Griechischen Briefes bis 400 n. Chr. ’56, 78–87).γ. of advantages, benefits, or comforts that one enjoys: ἔ. τὰ αἰτήματα to have been granted the requests 1J 5:15; ἀνάπαυσιν ἔ. have rest Rv 4:8; 14:11; ἀπόλαυσιν τινος ἔ. enjoy someth. Hb 11:25. βάθος γῆς Mt 13:5b; Mk 4:5b; γῆν πολλήν Mt 13:5a; Mk 4:5a. τὴν προσέλευσιν τὴν πρὸς τὸν κύριον AcPl Ha 8, 22f; εἰρήνην Ro 5:1. ἐλευθερίαν Gal 2:4. S. ἐξουσία, ἐπαγγελία, ἔπαινος, ζωή, ἰκμάς, καιρός, καρπός, καύχημα, καύχησις, λόγος, μισθός, νοῦς, πνεῦμα, προσαγωγή, πρόφασις, τιμή, χάρις (=favor), χάρισμα.δ. of a sense of obligation in regard to someth.—W. dir. object have = have someth. over one, be under someth.: ἀνάγκην ἔχειν be under necessity 1 Cor 7:37a; w. inf. foll. have a need (ἀνάγκη 1) Lk 14:18; 23:16 v.l.; Hb 7:27; χρείαν ἔ. be in need abs. Eph 4:28b; τινός need someth. (Aeschyl. et al.; SIG 333, 20; 421, 35 al.; PPetr III, 42 G 9, 7 [III B.C.] ἐάν τινος χρείαν ἔχῃς; Ath. 13, 2 ποίας ἔτι χρείαν ἑκατόμβης ἔχει;) Mt 6:8; 9:12a; Mk 11:3; Lk 19:31, 34; J 13:29; 1 Cor 12:21; Hb 10:36 al.; w. inf. foll. (TestSol 13:2) Mt 3:14; 14:16; J 13:10; 1 Th 1:8; 4:9; 5:1. νόμον J 19:7. ἐπιταγήν 1 Cor 7:25. ἐντολήν (SIG 559, 9 ἔ. τὰς ἰντολάς; 1 Esdr 4:52; 2 Macc 3:13; Jos., Bell. 1, 261) Hb 7:5; 1J 2:7; 4:21; 2J 5; cp. J 14:21. διακονίαν 2 Cor 4:1. ἀγῶνα Phil 1:30; Col 2:1. πρᾶξιν Ro 12:4b. ἔγκλημα Ac 23:29. κόλασιν ApcPt Bodl. (ApcEsdr 1:22 p. 25, 17 Tdf.).ε. of a sense of inevitability in respect to some action.—W. inf. foll. one must (Ps.-Callisth. 2, 1, 3 καθαιρεθῆναι ἔχεις=you must be deposed; Porphyr., Against the Christians 63 Harnack [ABA 1916] παθεῖν; Gen 18:31; Jos., Ant. 19, 348 τοῦ τεθνάναι; TestSol 5:12 σίδηρα ἔχεις φορέσαι; TestAbr A 18 p. 100, 22 [Stone p. 48] τοῦ βίου τοῦτου ἀπαλλάξαι εἶχες; Just., D. 51, 2 ἔργῳ πεισθήναι ὑμῶν ἐχόντων) βάπτισμα ἔχω βαπτισθῆναι I must undergo a baptism Lk 12:50. ἔχω σοί τι εἰπεῖν I have someth. to say to you (Lucian, Philops. 1 ἔχεις μοι εἰπεῖν. Without dat. Aelian, VH 2, 23; Jos., Ant. 16, 312) 7:40. καινόν σοι θέαμα ἔχω ἐξηγήσασθαι I have a wonderful new thing to tell you=‘I must tell you about something wonderful that I’ve just seen’ GJs 19:3. ἀπαγγεῖλαι Ac 23:17, 19; cp. vs. 18. πολλὰ γράφειν 2J 12; 3J 13.ⓑ of temporal circumstances w. indications of time and age: πεντήκοντα ἔτη οὔπω ἔχεις you are not yet fifty years old J 8:57 (cp. Jos., Ant. 1, 198). τριάκοντα κ. ὀκτὼ ἔτη ἔχων ἐν τῇ ἀσθενείᾳ αὐτοῦ who had been sick for 38 years 5:5 (Cyranides p. 63, 25 πολὺν χρόνον ἔχων ἐν τῇ ἀρρωστίᾳ. W. cardinal numeral TestJob 26:1 δέκα ἑπτὰ ἔτη ἔχω ἐν ταῖς πληγαῖς; POxy 1862, 17 τέσσαρες μῆνας ἔχει. Mirac. S. Georgii 44, 7 [JAufhauser 1913] ἔσχεν … ἔτη ἑπτά); cp. Mt 9:20 v.l. τέσσαρας ἡμέρας ἔ. ἐν τῷ μνημείῳ have lain in the grave for four days J 11:17 (Jos., Ant. 7, 1 αὐτοῦ δύο ἡμέρας ἔχοντος ἐν τῇ Σεκέλλᾳ). πολὺν χρόνον ἔ. be (somewhere or in a certain condition) for a long time 5:6. ἡλικίαν ἔχειν be of age (Pla., Euthyd. 32, 306d; Plut., Mor. 547a; BGU 168 τοῖς ἀτελέσι ἔχουσι τὴν ἡλικίαν) 9:21, 23. τέλος ἔχειν have an end, be at an end (Lucian, Charon 17; UPZ 81 III, 20 [II A.D.] τέλος ἔχει πάντα; Ar. 4:2 ἀρχὴν καὶ τέλος) Mk 3:26; Lk 22:37 (on the latter pass. s. τέλος 2); cp. Hb 7:3.⑧ as connective marker, to have or include in itself, bring about, cause w. acc. (Hom. et al.; Wsd 8:16) of ὑπομονή: ἔργον τέλειον Js 1:4. Of πίστις: ἔργα 2:17. Of φόβος: κόλασιν 1J 4:18. Of παρρησία: μεγάλην μισθαποδοσίαν Hb 10:35. Of πολυτέλεια: λύπην, χαράν Hs 1, 10. ἐσχάτην εὐλογίαν, ἥτις διαδοχὴν οὐκ ἔχει ultimate blessing, which has no successor GJs 6:2.⑨ special combinationsⓐ w. prep. ἐν: τὸν θεὸν ἔ. ἐν ἐπιγνώσει acknowledge God Ro 1:28 (cp. ἐν ὀργῇ ἔ. τινά=‘be angry at someone’, Thu. 2, 18, 5; 2, 21, 3; ἐν ὀρρωδίᾳ ἔ. τ. 2, 89, 1; ἐν ἡδονῇ ἔ. τ.=‘be glad to see someone’ 3, 9, 1; ἐν εὐνοίᾳ ἔ. Demosth. 18, 167). ἐν ἑτοίμῳ ἔ. 2 Cor 10:6 (ἕτοιμος b). ἐν ἐμοὶ οὐκ ἔχει οὐδέν he has no hold on me J 14:30 (Appian, Bell. Civ. 3, 32 §125 ἔχειν τι ἔν τινι=have someth. [hope of safety] in someone). κατά τινος: on 1 Cor 11:4 s. above 4. ἔ. τι κατά τινος have someth. against someone Mt 5:23; Mk 11:25; w. ὅτι foll. Rv 2:14. ἔ. κατά τινος w. sim. mng. Hm 2:2; Hs 9, 23, 2; w. ὅτι foll. Rv 2:4, 20. ἔ. τινὰ κατὰ πρόσωπον meet someone face to face Ac 25:16. μετά: ἔ. τι μετά τινος have someth. w. someone κρίματα lawsuits 1 Cor 6:7. περί: ἔ. περί τινος have (a word, a reference, an explanation) about someth. B 12:1; with adv. τελείως 10:10. πρός τινα have someth. against someone (Ps.-Callisth. 2, 21, 21 ὅσον τις ὑμῶν ἔχει πρὸς ἕτερον) Ac 24:19. ζητήματα ἔ. πρός τινα have differences w. someone (on points in question) 25:19. λόγον ἔ. πρός τινα 19:38. πρᾶγμα (=Lat. causa, ‘lawsuit’: BGU 19 I, 5; 361 II, 4) ἔ. πρός τινα (POxy 743, 19 [2 B.C.] εἰ πρὸς ἄλλους εἶχον πρᾶγμα; BGU 22:8) 1 Cor 6:1. ἵνα ἔχωσιν κατηγορίαν αὐτοῦ J 8:4 D (cp. 5 above). πρός τινα ἔ. μομφήν have a complaint against someone Col 3:13.ⓑ τοῦτο ἔχεις ὅτι you have this (in your favor), that Rv 2:6. ἔ. ὁδόν be situated (a certain distance) away (cp. Peripl. Eryth. 37: Ὡραία ἔχουσα ὁδὸν ἡμερῶν ἑπτὰ ἀπὸ θαλάσσης) of the Mt. of Olives ὅ ἐστιν ἐγγὺς Ἰερουσαλὴμ σαββάτου ἔχον ὁδόν Ac 1:12.—ἴδε ἔχεις τὸ σόν here you have what is yours Mt 25:25. ἔχετε κουστωδίαν there you have a guard (=you can have a guard) 27:65 (cp. POxy 33 III, 4).⑩ to be in some state or condition, act. intr. (spatially: Ath. 25, 1 οἱ ἄγγελοι … περὶ τόν ἀέρα ἔχοντες καὶ τὴν γῆν) w. adv. (Hom. et al.; ins, pap, LXX).ⓐ impers. it is, the situation is (Himerius, Or. 48 [=Or. 14], 10 πῶς ὑμῖν ἔχειν ταῦτα δοκεῖ; =how does this situation seem to you? Just., D. 3, 5 τὸ … ὡσαύτως ἀεὶ ἔχων) ἄλλως 1 Ti 5:25. οὕτως (Antig. Car. 20; Cebes 4, 1; POxy 294, 11 [22 A.D.] εἰ ταῦτα οὕτως ἔχει; TestSol 20:8; Jos., Ant. 15, 261; Just., D. 3:5 οὐχ οὕτως ἔχει) Ac 7:1; 12:15; 17:11; 24:9. τὸ καλῶς ἔχον what is right 1 Cl 14:2 (Michel 543, 12 [c. 200 B.C.] καλῶς ἔχον ἐστὶ τιμᾶσθαι τοὺς εὔνους ἄνδρας). τὸ νῦν ἔχον for the present Ac 24:25 (cp. Plut., Mor. 749a; Lucian, Anachars. 40, Catapl. 13 τὸ δὲ νῦν ἔχον μὴ διάτριβε; Tob 7:11).ⓑ pers. be (in a certain way) πῶς ἔχουσιν how they are Ac 15:36 (cp. Gen 43:27; Jos., Ant. 4, 112). ἑτοίμως ἔ. be ready, hold oneself in readiness w. inf. foll. (BGU 80, 17 [II A.D.] ἡ Σωτηρία ἑτοίμως ἔχουσα καταγράψαι; Da 3:15 LXX; Jos., Ant. 13, 6; Just., D. 50, 1) 21:13; 2 Cor 12:14; 1 Pt 4:5. Also ἐν ἑτοίμῳ ἔ. 2 Cor 10:6 (s. ἕτοιμος b end). εὖ ἔ. be well-disposed πρός τινα toward someone Hs 9, 10, 7 (cp. Demosth. 9, 63 ἥδιον ἔχειν πρός τινα; SIG 1094, 4 φιλανθρώπως ἔχει πρὸς πάντας). κακῶς ἔ. be sick (Aristoph. et al.; POxy 935, 15; Ezk 34:4) Mt 4:24; 8:16; 9:12b; 17:15 v.l. (see πάσχω 2). καλῶς ἔ. be well, healthy (Epict. 1, 11, 4; PGen 54, 8; PFlor 230, 24) Mk 16:18; ἐσχάτως ἔ. (s. ἐσχάτως) 5:23; κομψότερον ἔ. feel better (κομψῶς ἔ.: Epict. 2, 18, 14; 3, 10, 13; PParis 18; PTebt 414, 10 ἐὰν κομψῶς σχῶ) J 4:52.⑪ to be closely associated, in a variety of renderings, hold fast, be next to, be next, mid. (Hom. et al.) in NT only ptc.ⓐ of proper situation or placement, esp. of inner belonging hold fast, cling to. The ‘to’ of belonging and the ‘with’ of association are expressed by the gen. (Theognis 1, 32 ἀεὶ τῶν ἀγαθῶν ἔχεο=ever hold fast to the good people; X., Oec. 6, 1; Pla., Leg. 7, 811d; Lucian, Hermot. 69 ἐλπίδος οὐ μικρᾶς ἐχόμενα λέγεις; Sallust. 14 p. 26, 24 τ. θεῶν; Philo, Agr. 101 τὰ ἀρετῆς ἐχόμενα; Jos., Ant. 10, 204 οὐδὲν ἀνθρωπίνης σοφίας ἐχόμενον, C. Ap. 1, 83 παλαιᾶς ἱστορίας ἐχόμενον; Just., A I, 68, 1 λόγου καὶ ἀληθείας ἔχεσθαι; Tat. 33, 1 μανίας ἔχεται πολλῆς; Ath., R. 48, 3 λόγῳ … ἀληθείας ἐχομένῳ) τὰ ἐχόμενα σωτηρίας things that belong to salvation Hb 6:9.ⓑ of proximityα. spatial, to be next to someth: ἐχόμενος neighboring (Isocr. 4, 96 νῆσος; Hdt. 1, 134 al. οἱ ἐχόμενοι=‘the neighbors’; Diod S 5, 15, 1; Appian, Bell. Civ. 2, 71 §294; Arrian, Peripl. 7, 2; PParis 51, 5 and oft. in pap; 1 Esdr 4:42; Jos., Ant. 6, 6 πρὸς τὰς ἐχομένας πόλεις; 11, 340) κωμοπόλεις Mk 1:38.β. temporal, to be next, immediately following (Thu. 6, 3, 2 τ. ἐχομένου ἔτους al.; SIG 800, 15; PRev 34, 20; PAmh 49, 4; PTebt 124, 43; LXX) τῇ ἐχομένῃ (sc. ἡμέρᾳ, as Polyb. 3, 112, 1; 5, 13, 9; 2 Macc 12:39; Jos., Ant. 6, 235; 7, 18 al.; cp. εἰς τὴν ἐχομένην [i.e. ἡμέραν] PMich 173, 16 [III B.C.]) on the next day Lk 13:33 (v.l. ἐρχομένῃ); Ac 20:15; w. ἡμέρᾳ added (PAmh 50, 17) 21:26. τῷ ἐχομένῳ σαββάτῳ 13:44 v.l. (for ἐρχομένῳ; cp. 1 Macc 4:28, where the witnesses are similarly divided).—On the whole word HHanse, ‘Gott Haben’ in d. Antike u. im frühen Christentum ’39.—B. 641; 740. EDNT. M-M. TW. Sv. -
16 κατατίθημι
κατατίθημι, [tense] fut. - θήσω: Hom. freq. uses the [dialect] Ep. [tense] aor. forms, [voice] Act. κάτθεμεν, κάτθετε, κάτθεσαν, inf. κατθέμεν ([dialect] Dor. κατθέμειν prob. in Epich.71, [dialect] Aeol.Aκά (θ) θηκε Schwyzer647a
(Naucratis, vi B.C.)), [voice] Med. κατθέμεθα, κατθέσθην, κατθέμενοι (sg.κάτθετο A.R.3.867
); also καταθείομεν, [tense] aor. subj. for καταθῶμεν, Od.21.264; καταθείομαι, [tense] aor. subj. [voice] Med. for καταθῶμαι, Il.22.111, Od.19.17:—place, put, lay down, folld. by various Preps.,κ. ἄρνας ἐπὶ χθονός Il.3.293
;κόρυθ' ἐπὶ χθονί 6.473
; κ. τινὰ ἐν Λυκίης δήμῳ or εἰς Ἰθάκην, set him down in.., 16.683, Od.16.230;τινὰ ἐν λεχέεσσι Il.18.233
;τεύχε' ἐς θάλαμον Od.24.166
;ἐς μέγαρον ἐπὶ θρόνου 20.96
;κλισίην τινὶ παρὰ πυρί 19.55
;τι ὑπὸ ζυγά 13.20
; τι ἐκ καπνοῦ take down out of the smoke, 16.288, 19.7.2 put down, offer as a prize,ἄπυρον κατέθηκε λέβητα Il.23.267
, cf. 885 (tm.);κ. ἄεθλα Od.24.91
; but κ. ἄεθλον ordain a contest, 19.572; εἰς τὴν ἀγορὰν γράμματα κ. set up as a public notice, Pl.Lg. 946d; so also κ. τι ἐς μέσον put it down in the midst, i.e. for common use, E.Cyc. 547, cf. Ar.Ec. 602; οὐσίαν, χρήματα κ., ib. 855, 871;τὰ ὅπλα εἰς τὸ μέσον X.Cyr.2.1.14
; but ἐς μέσον Πέρσῃσι κ. τὰ πρήγματα communicate power to them, give them a common share of it, Hdt. 3.80;ἐς μέσον Κῴοισι κ. τὴν ἀρχήν Id.7.164
;τὸ αὑτῶν ἔργον ἅπασι κοινὸν κ. Pl.R. 369e
; κ. εἰς τὸ μέσον or εἰς τὸ κοινόν, propose for common discussion, Id.Phlb. 14b, Cra. 384c.3 put down as payment, pay down, Hdt.9.120, Ar.Ra. 176, Nu. 246, Th.1.27, Pl.Prt. 314b, Lg. 921d, etc.; ;μετοίκιον Lys.31.9
;τὸ ὄφλημα D. 21.99
, cf. 151;τὰς συμβολάς Antiph.26.8
; put down as paid (in accounts), X. Oec.9.8; τί.. τουτοινὶ καταθῶ σοι .. ; what shall I pay you for these? Ar. Pax 1214: generally, pay, perform what one has promised,νικῶντί γε χάριν κ. Pi.N.7.76
; ἃ δ' ὑπέσχεο ποῖ καταθήσεις; S. OC 227 (anap.):—alsoin [voice] Med., v.infr.11.7.4 deposit, παρακαταθήκην ὲς .. Hdt.5.92.ή; ἐνέχυρα IG5(2).344.18
(Orchom.Arc., iii B.C.):— in this sense usu. in [voice] Med., cf. 11.4.b mortgage, Leg.Gort.6.19, Test.Epict.2.13, etc.7 κ. ὁδόν lay down, make a road, Pi.P.5.90.8 dish up, serve, Epich.71.9 in late form κατατίθω, consign,ἀγγέλοις καταχθονίοις Tab.Defix.Aud. 75.1
.II [voice] Med., lay down from oneself, put off, lay aside, esp. of arms,τεύχεα.., τὰ μὲν κατέθεντ' ἐπὶ γαίῃ Il.3.114
, cf. Od.22.141 (hence, comically, );χλαίνας μὲν κατέθεντο κατὰ κλισμούς Od.17.86
; ζώναν καταθηκαμένα, of a maiden, Pi.O.6.39; θοἰμάτιον, etc., Ar.Pl. 926, etc.; τὴν χλαμύδα (of the ἔφηβος) prob. in Philem.34; τὴν μοναρχίαν lay down, Plu.Fab.9.2 metaph., put an end to, settle,τὸν πόλεμον Th.1.121
, Lys.33.6, D.19.264:—[voice] Pass., ξυμφορᾶς μετρίως κατατιθεμένης being arranged on tolerable terms, Th.4.20.b put aside, leave out of the question,τοὺς ποιητάς Pl.Prt. 348a
, cf. Ti. 59c, Democr.3; κ. ἐν ἀμελείᾳ treat negligently, X.Mem.1.4.15.3 lay down in a place; of the dead, bury, Od.24.190;κ. πηδάλιον ὑπὲρ καπνοῦ Hes.Op.45
;τὰς μαχαίρας ἐνθαδί Ar.Eq. 489
; [ τὰ στρώματα] Id.Ra. 166; ὤμοισι κατ' ἄμβροτα θήκατο τεύχη on one's shoulders, Q.S.12.303; put on shore, disembark, Luc.Alex.57; ποῖ δὴ ἡμᾶς ὁ ἀνὴρ -θήσεται; Plu.Caes.37: metaph., πολλὰ αἱ μακραὶ ἁμέραι κατέθεντο λύπας ἐγγυτέρω have brought them nearer.., S.OC 1216 (lyr.).4 deposit for oneself, lay by, lay up in store (v.supr.1.4), [γαστέρας] ἐπὶ δόρπῳ for supper, Od.18.45;ἔντεα ἐς θάλαμον 19.17
;ὅπλα εἰς τὰς ἄκρας X.Cyr.7.5.34
; ; σμικρὸν ἐπὶ σμικρῷ ib. 361;καρποὺς ἐς φορβήν Hdt.1.202
;παραθήκην Id.6.73
;χρήματα Antipho Soph.54
;θησαυρὸν παισί Thgn.409
;θησαυροὺς ἐν οἴκῳ X. Cyr.8.2.15
;μυρίους δαρεικοὺς εἰς τὸ ἴδιον ἐμοί Id.An.1.3.3
; [ σῖτον] hoarditup in hope of high prices, Lys.22.9.b metaph., κλέος lay up store of glory, Hdt.7.220, 9.78, Pl.Smp. 208c;ἀΐδιον δόξαν κ. Th. 4.87
;κ. ἀποστροφήν τινι X. An.7.6.34
: freq. χάριτα or χάριν κατατίθεσθαι τινι or πρός τινα, lay up a store of gratitude or favour, Hdt.6.41, 7.178, Antipho 5.61, Th.1.33, D.59.21, etc.;εὐεργεσίαν κ. ἐς βασιλέα Th.1.128
(so in [voice] Pass., , cf. 1.4.3); also ; ; but κ. ὀργὴν εἴς τινας vent one's fury upon.., X. Cyn.10.8.5 deposit in a place of safety, ;τὴν λείαν ἐς τοὺς Βιθυνούς X.HG1.3.2
;κ. εἰς τὸ οἴκημα D.56.4
; ;διαθήκην παρά τινι Is.6.27
;φιλίαν παρὰ θεούς X.An.2.5.8
; [Διόνυσον] ἐν Δρακάνῳ Theoc.26.34
:—[voice] Pass., of prisoners, ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ κατατεθῶσιν Lex ap.D.24.63, cf. D.C.58.1.6 lay up in memory or as a memorial, χρὴ.. γνώμην ταύτην ( ταύτῃ Bgk.)καταθέσθαι Thgn.717
;μνημεῖον παρά τινι Pl.Tht. 209c
; κ. εἰς μνήμην record, register, Id.Lg. 858d;κ. τι ἐς βιβλίον D.61.2
;γνώμην -θέσθαι εἰς μέσον D.H.Rh.9.4
.b employ, spend, τὴν ἀκμὴν.. πρὸς τί κατατιθέμενος on what he is employing the prime of life, Apollod. Com.13.4;τὸν βίον εἴς τι Phld.Rh.1.244
S.; κ. τὴν σχολὴν εἰς καλόν τι employ one's leisure in.., Plu.2.135d;τὴν τοῦ λέγειν δύναμιν εἰς τὴν τῶν ἀδικουμένων βοήθειαν D.S.9.13
; σπουδὴν-τιθέμενοι Polystr.p.19 W.8 impose,ὄνομα Parm.19.3
, cf. 8.39; but μορφὰς κατέθεντο δύο γνώμας ὀνομάζειν recorded their decision, decided to name, ib.53.9 in Law, depose, aver,ἐν ὑπομνήμασι PLips.35.16
(iv A.D.), cf. Cod.Just.1.5.16.1, etc.b = συγκατατίθεμαι, Eust. 1261.19.c make a testamentary disposition,κ. διαθηκιμαίαν βούλησιν PMasp.151.43
, al. (vi A.D.).—Freq. in Hom. and familiar [dialect] Att.; rare in Trag.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > κατατίθημι
-
17 κατατιθημι
(fut. καταθήσω; эп.: 1 л. pl. aor. 2 κάτθεμεν - 3 л. pl. κάτθεσαν, 1 л. pl. conjct. καταθείομεν = καταθῶμεν, inf. κατθέμεν; med.: 1 л. pl. aor. 2 κατθέμεθα, 3 л. dual. κατθέσθην, conjct. καταθείομαι = καταθῶμαι, part. κατθέμενος) тж. med.1) класть, складывать(τι ἐπὴ χθονός и ἐπὴ χθονί, ἐν ψαμάθῳ Hom.; τὰ ὅπλα εἰς τὸ μέσον Xen.)
2) (тж. κ. εἰς μέσον Eur.) ставить(κλισίην τινὴ παρὰ πυρί Hom.; τὸν κρατῆρα Eur.)
3) med. ( снимая с себя) складывать(τὰ τεύχεα ἐπὴ γαίῃ, χλαῖναν ἐπὴ θρόνου Hom.)
ἐν ἡσυχίᾳ καταθέσθαι τὸ σῶμα Plut. — предаться отдыху4) med. снимать с себя(ζώναν Pind.; θοἰμάτιον Arph.)
5) тж. med. класть на погребальное ложе или в могилу, хоронить(τὸν Λύσανδρον ἐν φίλῃ χώρᾳ Plut.; τινὰ ἐν μνημείῳ NT.)
κατθέμενοι γοάοιεν Hom. — погребая (нас, они) рыдали бы6) med. откладывать (для себя), припрятывать, прятать(τι ἐπὴ δόρπῳ Hom.; πάντα βίον ἔνδοθι οἴκου Hes.; sc. σῖτον Lys.; θησαυροὺς ἐν τῷ οἴκῳ Xen.)
7) переносить, помещать8) высаживать (на берег)9) прокладывать(ὁδὸν εὐθύτομον Pind.)
10) med. отправлять11) med. отправлять в качестве заложников(τοὺς πρέσβεις ἐς Αἴγιναν Thuc.)
12) помещать, заключать, сажать(τινὰ ἐν τῶ δεσμωτηρίῳ Dem.)
13) ( в качестве награды или приза) ставить, предлагать(ἄεθλα, λέβητα Hom.)
14) выставлять (для всеобщего обозрения)(γράμματα εἰς τέν ἀγοράν Plat.)
15) med. слагать с себя(ἀρχήν, μοναρχίαν Plut.)
ἐς μέσον Πέρσῃσι καταθεῖναι τὰ πρήγματα Her. — передать персидскому народу управление государством;
εἰς τὸ κοινὸν καταθεῖναι Plat. — подвергнуть (что-л.) совместному обсуждению;εἰς τὸ ἴδιον καταθέσθαι τι ἑαυτῷ Xen. — использовать что-л. в личных целях;τὸ αὑτοῦ ἔργον ἅπασι κοινὸν κ. Plat. — делать свое дело общим достоянием17) med. откладывать в сторону, оставлять без внимания(τοὺς ποιητάς Plat.)
ἐν ἀμελείᾳ κ. τινά Xen.; — пренебрегать кем-л.18) med. прекращать(πόλεμον Thuc.; λόγους περί τινος Plat.; διαβολὰς καὴ κατηγορίας Plut.)
θυμὸν κατάθου Arph. — уйми свой гнев;τῆς ξυμφορᾶς κατατιθεμένης Thuc. — уладив это столкновение;ἐπ΄ ἀργυρίῳ καταθέσθαι τέν πρός τινα ἔχθραν Plut. — за деньги помириться с кем-л. (ср. 23)19) med. направлять(ὀργέν εἴς τινα Xen.)
20) вносить, платить, уплачивать(δέκα τάλαντά τινι Her.; δύο δραχμάς Arph.; μετοίκιον Lys.; ὄφλημα Dem.)
τῇ δραχμῇ ἑκάστου μηνὸς ἐπωβελίαν κ. Plat. — уплачивать ежемесячно с каждой драхмы один обол ( в виде процентов);τί τινος κ. τινι Arph. — платить что-л. за что-л. кому-л.;ἃ δ΄ ὑπέσχεο, ποῖ καταθήσεις ; Soph. — как исполнишь (досл. оплатишь) ты то, что обещал?21) отплачивать, возмещатьκ. τινι χάριν Pind. — отблагодарить кого-л.
22) med. иметь право на возмещение, aor. заслужить(χάριτα μεγάλην Her.)
εὐεργεσίαν ἔς τινα καταθέσθαι Thuc. и χάριν καταθήσεσθαί τινι Xen., NT. или πρός τινα Dem. — оказать кому-л. услугу23) med. приобретать, стяжать(κλέος Her.; δόξαν Thuc.; φιλίαν παρά τινι Xen.)
ἔχθραν πρός τινα καταθέσθαι Lys. — навлечь на себя чью-л. вражду (ср. 18)24) вносить, заносить, записывать(τι εἰς μνήμην Plat.; εἰς βιβλίον Dem.)
25) med. расходовать, употреблять(τέν σχολέν εἴς τι Plut.)
-
18 ὑπάγω
ὑπάγω [ᾰ]:A trans., lead or bring under, ὕπαγε ζυγὸν ὠκέας ἵππους brought them under the yoke, yoked them, Il.16.148, cf. 23.291; ἴπποις (acc.)δ' ἄνδρες ὔπαγον ὐπ' ἄρματα Sapph.Supp. 20a
.17, cf. E.Hipp. 1194 in PLit.Lond.73 ( ἐπῆγε codd.); also simply,ἡμιόνους ὕπαγον Od.6.73
.2 bring under one's power, [οἱ θεοί] σε ὑπήγαγον ἐς χεῖρας τὰς ἐμάς Hdt.8.106
;ὑ. τινὰς εἰς δουλείαν Luc.Apol.3
:— [voice] Med., bring under one's own power, reduce,πόλιν Th.7.46
;τοὺς Θρᾷκας Luc.DDeor.18.1
, etc.3 subsume,ὑφ' ἓν μέρος λόγου τὰ ἄρθρα καὶ τὰς ἀντωνυμίας A.D.Synt.88.11
, cf. 235.7 ([voice] Pass.);πάντα τῷ τῆς μανίας ὀνόματι Luc.Abd.29
.4 bring forward in reply, in [voice] Pass., A.D.Conj. 251.9, Synt.73.11.5 subject,τὴν ἀρχομένην [διάθεσιν] τοῖς βοηθήμασιν Sor.2.38
:—[voice] Pass.,τῶν -ομένων τῇ διαίτῃ παθῶν Id.1.2
.II bring a person before the judgement-seat (the ὑπό refers to his being set under or below the judge), ὑ. τινὰ ὑπὸ δικαστήριον bring one before a court, i.e. accuse, impeach him, Hdt.9.93, cf. 6.72 ([voice] Pass.); ὑ. τινὰ ὑπὸ τοὺς ἐφόρους ib.82;οἱ -όμενοι εἰς ὑμᾶς X.HG2.3.28
;ὑ. τινὰ ἐς δίκην Th.3.70
; simply,ὑ. τινὰ ὡς ἐπιβουλεύοντα X.HG2.3.33
; ὑ. τινὰ θανάτου on a capital charge, ib.2.3.12, 5.4.24; θανάτου ὑπὸ τὸν δῆμον Μιλτιάδεα impeached him before the commons on a capital charge, Hdt.6.136: c. dat.,ὑ. τινὰς δικαστηρίοις Luc.Fug.11
:—[voice] Med.,τάνδ' ὑπάγεται Δίκα E.El. 1155
(lyr., dub. l., δίκαν codd.):—[voice] Pass., Phld.Rh. 2.140 S.: c. dat.,τοῖς τῆς.. πεπρωμένης.. νόμοις ὑπαχθέντα IG12(7).240.24
(Amorgos, iii A.D.);ὁ πένης ὑπάγεται τῷ νόμῳ Lib.Decl.36
tit.III lead on by degrees,τὰς κύνας X.Cyn.5.15
, cf. 10.4; draw or lead on by art or deceit, Hdt.9.94;τινὰ ἐπὶ κῶμον E.Cyc. 507
(lyr.); ὑ. τοὺς πολεμίους εἰς δυσχωρίαν draw them on by pretended flight, X.Cyr.1.6.37; ὑ. τοὺς πολεμίους ὑποφεύγοντες ib.3.2.8;τὸν ἐρῶντα τῷ ἐρωμένῳ ἀκολουθεῖν.., ὅπῃ ἂν ἐκεῖνος ὑπάγῃ Pl. Euthphr. 14c
;τίν' ὑπάγεις μ' ἐς ἐλπίδα; E.Hel. 826
;ὁ θεὸς ὑπῆγεν αὐτόν, ἵνα ἀφικόμενος.. δοίη δίκην Lys.6.19
; ἡ πέρδιξ.. ἀπὸ τῶν ῳῶν ὑπάγει (sc. ἄνθρωπον) Arist.HA 613b32: c. inf., σ' ὑπήγαγον εἰς χεῖρας ἐλθεῖν so as to come, E.Andr. 428:—[voice] Med., lead on for one's own advantage, but freq. much like the [voice] Act., lead on,ἐλπίσιν ὑπαγαγέσθαι τινά Isoc.5.91
, cf. X.An.2.4.3; ὑ. Θετταλοὺς εἰς δουλείαν reduce them, D.8.62; ὑ. τινὰς ἐς μάχην, ἐς φιλίαν, D.C.36.4, 42.39;ἐς φόρου συντέλειαν Hdn.6.2.1
; give one a lead in speech, E.Andr. 906, cf. X.An. 2.1.18:—[voice] Pass.,κατὰ μικρὸν ὑπαχθείς Isoc.5.1
; [ἐλπίσικαὶ θενακισμοῖς] ὑπαχθέντες D.5.10
(v.l. ἐπ- (; ὑπὸ τῆς ἀπάτης καὶ τῶν ἀλαζονευμάτων Aeschin.1.178
, etc.;εἰς ἔχθραν ὑπηγμένος ὑπότινος D.18.188
;ἐκλοιδορίας εἰς πληγάς Id.54.19
. (In this sense, ἐπάγω is freq. v.l.)IV take away from beneath, withdraw,τινὰ ἐκ βελέων Il.11.163
;ὕπαγε τὰς ἀκροβελίδας Archipp.10
:—[voice] Pass.,ὑπαγομένου κάτωθεν τοῦ χώματος Th.2.76
.3 carry off below, ὑ. τὴν κοιλίην purge the bowels, Hp.Morb.3.17, Aret.CA1.10;ὑ. τὴν γαστέρα Phryn.279
, Gal.6.353, al.; v. infr. B.111.B intr., go away, withdraw, retire,ὑπάγω φρένα τέρψας Thgn. 921
, cf. Ar.Av. 1017, AP9.341 (Glauc.); of an army, draw off or retire slowly, Hdt.4.120, 122, Th.4.126; of the lion,ὑπάγει βάδην Arist.HA 629b17
; ἂν φυτεύῃ καὶ ὑπάγῃ if he.. goes away, IG12(7).62.54 (Amorgos, iv B.C.); ὑπάγει αὔριον he is going ( = leaving, setting out) to-morrow, POxy.1291.11 (i A.D.);ὑπάγοντι εἰς Ἑρμοῦ πόλιν PLond.1.131.155
, 218, al. (i A.D.).II go forwards, draw on,ὕπαγ' ὦ, ὕπαγ' ὦ
on with you!E.
Cyc.52 (lyr.);ὕπαγε, τί μέλλεις; Ar. Nu. 1298
;ὑπάγεθ' ὑμεῖς τῆς ὁδοῦ Id.Ra. 174
;ὑ. εἰς τοὔμπροσθεν Eup.79
: also of an army, X.An.3.4.48, 4.2.16.2 later, in [tense] pres., simply go, opp. ἔρχομαι 'come',ὕπαγε Σατανᾶ Ev.Matt.4.10
; ὕπαγε, δεῖξον .. Ev.Marc.1.44; ἦσαν οἱ ἐρχόμενοι καὶ οἱ ὑπάγοντες πολλοί ib.6.31;ποῦ ὑπάγεις; Ev.Jo.16.5
;ἐν πλοίῳ ὑπάγοντι ἰς Ταπόσιριν Sammelb.7357.8
(iii A.D.); ὕπαγε ἰς πάντα τόπον ib.7452.7,19 (iii A.D.);καθ' ἡμέρα<ν> ὑπάγω παρὰ Σεραπιάδα BGU 38.17
(ii/iii A.D.): the [tense] aor. isἀπῆλθον, ὕπαγε.. καὶ ἀπῆλθε Ev.Matt.9.6
:— αὐτόματα ὑπάγοντα automata which go (from place to place), opp. στατά (those which perform actions while standing still), Hero Aut.1.2:—rare in LXX (and only in cod. <*>), To.8.21, al., Je.43(36).19.III Medic., of the bowels, to be open,κοιλίη ὑπάγουσα Hp.
Acut.(Sp.) 2, Gal.15.756; v. supr. A. IV. 3. -
19 ἀγάπη
ἀγάπη, ης, ἡ (this term has left little trace in polytheistic Gk. lit. A sepulchral ins, prob. honoring a polytheistic army officer, who is held in ‘high esteem’ by his country [SEG VIII, 11, 6 (III A.D.)] sheds light on an ex. such as Philod., παρρ. col. 13a, 3 Oliv., but s. Söding [below] 294. The restorations in POxy 1380, 28 and 109f [II A.D.] are in dispute: s. New Docs 4, 259 [lit.]; Söding [end] 294f, n. 68 [lit.]. For other exx. from the Gr-Rom. world s. Ltzm., exc. after 1 Cor 13; L-S-J-M; ACeresa-Gastaldo, Αγάπη nei documenti anteriori al NT: Aegyptus 31, ’51, 269–306, has a new pap and a new ins ex. fr. III A.D. secular sources; in RivFil 31, ’53, 347–56 the same author shows it restored in an ins of 27 B.C., but against C-G. s. lit. Söding 293, n. 57. In Jewish sources: LXX, esp. SSol, also pseudepigr., Philo, Deus Imm. 69; Just., D. 93, 4. Cp. ACarr, ET 10, 1899, 321–30. Its paucity in gener. Gk. lit. may be due to a presumed colloq. flavor of the noun (but s. IPontEux I, 359, 6 as parallel to 2 Cor 8:8 below). No such stigma attached to the use of the verb ἀγαπαω (q.v.).① the quality of warm regard for and interest in another, esteem, affection, regard, love (without limitation to very intimate relationships, and very seldom in general Greek of sexual attraction).ⓐ of human loveα. without indication of the pers. who is the object of interest (cp. Eccl 9:1, 6; Sir 48:11 v.l.): ἀ. as subj. ἡ ἀ. οἰκοδομεῖ 1 Cor 8:1.—13:4, 8 (on 1 Cor 13 see the comm. [Maxim Tyr. 20:2 praise of ἔρως what it is not and what it is; s. AHarnack, SBBerlAk 1911, 132–63, esp. 152f; ELehmann and AFridrichsen, 1 Cor 13 e. christl.-stoische Diatribe: StKr Sonderheft 1922, 55–95]; EHoffmann, Pauli Hymnus auf d. Liebe: Dtsche Vierteljahrsschrift für Literaturwiss. u. Geistesgesch. 4, 1926, 58–73; NLund, JBL 50, ’31, 266–76; GRudberg, Hellas och Nya Testamentet ’34, 149f; HRiesenfeld, ConNeot 5, ’41, 1–32, Nuntius 6, ’52, 47f); Phil 1:9. ἡ ἀ. κακὸν οὐκ ἐργάζεται Ro 13:10; πλήρωμα νόμου ἡ ἀ. ibid.; ψυγήσεται ἡ ἀ. τ. πολλῶν Mt 24:12; ἡ ἀ. ἀνυπόκριτος let love be genuine Ro 12:9, cp. 2 Cor 6:6. As predicate 1 Ti 1:5; 1J 4:16b (cp. bα). As obj. ἀγάπην ἔχειν (Did., Gen. 221, 30) 1 Cor 13:1–3; Phil 2:2 φιλίαν ἢ ἀγάπην ἔχοντες Just., D. 93, 4; διώκειν 1 Cor 14:1; 1 Ti 6:11; 2 Ti 2:22; ἐνδύσασθαι τὴν ἀ. Col 3:14. ἀφιέναι Rv 2:4.—2 Pt 1:7; Col 1:8. ἐμαρτύρησάν σου τῇ ἀ. 3J 6. Attributively in gen. case ὁ κόπος τῆς ἀ. 1 Th 1:3; τὸ τ. ὑμετέρας ἀ. γνήσιον the genuineness of your love 2 Cor 8:8. ἔνδειξις τῆς ἀ. vs. 24; cp. πᾶσαν ἐνδεικνυμένους ἀ. Tit 2:10 v.l.—Hb 10:24; Phil 2:1; 1 Pt 5:14; 1 Cl 49:2.—In prep. phrases ἐξ ἀγάπης out of love Phil 1:16; παράκλησις ἐπὶ τῇ ἀ. σου comfort from your love Phlm 7; περιπατεῖν κατὰ ἀ., ἐν ἀ. Ro 14:15; Eph 5:2; ἐν ἀ. ἔρχεσθαι (opp. ἐν ῥάβδῳ) 1 Cor 4:21; ἀληθεύειν ἐν ἀ. Eph 4:15. Other verbal combinations w. ἐν ἀ., 1 Cor 16:14; Eph 3:17; 4:2; Col 2:2; 1 Th 5:13; cp. Eph 4:16 (on Eph 1:4 s. bα). ἐν τῇ ἀ. 1J 4:16b, 18. διὰ τῆς ἀ. δουλεύετε ἀλλήλοις Gal 5:13. πίστις διʼ ἀγάπης ἐνεργουμένη 5:6. διὰ τὴν ἀ. παρακαλῶ for love’s sake I appeal Phlm 9. μετὰ ἀγάπης πολιτεύεσθαι live in love 1 Cl 51:2.—W. ἀλήθεια 2J 3; πίστις 1 Th 3:6; 5:8; 1 Ti 1:14; 2 Ti 1:13; Phlm 5; B 11:8; IEph 1:1; 9:1; 14:1 al. W. πίστις and other concepts on the same plane Eph 6:23; 1 Ti 2:15; 4:12; 6:11; 2 Ti 2:22; 3:10; Tit 2:2; Rv 2:19; Hm 8:9; cp. v 3, 8, 2–5. The triad πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη 1 Cor 13:13; s. also Col 1:4f; 1 Th 1:3; 5:8; B 1:4 (cp. Porphyr., Ad Marcellam 24 τέσσαρα στοιχεῖα μάλιστα κεκρατύνθω περὶ θεοῦ• πίστις, ἀλήθεια, ἔρως, ἐλπίς and s. Rtzst., Hist. Mon. 1916, 242ff, NGG 1916, 367ff; 1917, 130ff, Hist. Zeitschr. 116, 1916, 189ff; AHarnack, PJ 164, 1916, 5ff=Aus d. Friedens-u. Kriegsarbeit 1916, 1ff; PCorssen, Sokrates 7, 1919, 18ff; ABrieger, D. urchr. Trias Gl., Lbe, Hoff., diss. Heidelb. 1925; WTheiler, D. Vorbereitung d. Neuplatonismus 1930, 148f). W. δύναμις and σωφρονισμός 2 Ti 1:7. Cp. B 1:6.—Attributes of love: ἀνυπόκριτος Ro 12:9; 2 Cor 6:6. γνησία 1 Cl 62:2. φιλόθεος and φιλάνθρωπος Agr 7. σύμφωνος IEph 4:1 ἄοκνος IPol 7:2. ἐκτενής 1 Pt 4:8. It is a fruit of the Spirit καρπὸς τοῦ πνεύματος Gal 5:22, and takes first rank among the fruits. ἀ. τοῦ πνεύματος Ro 15:30; cp. Col 1:8. Since the term denotes concern for another, the sense alms, charity ISm 6:2 is readily apparent (cp. ἀ. λαμβάνειν ‘receive alms’ PGen 14, 7).—ἀσπάζεται ὑμᾶς ἡ ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν the members greet you with love IPhld 11:2; ISm 12:1, cp. ITr 13:1; IRo 9:3. In these passages the object of the love is often made plain by the context; in others it isβ. expressly mentionedא. impers. ἀ. τῆς ἀληθείας 2 Th 2:10; ἀ. τῆς πατρίδος love for the homeland 1 Cl 55:5.ב. human beings ἀ. εἴς τινα love for someone εἰς πάντας τοὺς ἁγίους Eph 1:15; Col 1:4. εἰς ἀλλήλους καὶ εἰς πάντας 1 Th 3:12; 2 Th 1:3; cp. 2 Cor 2:4, 8; 1 Pt 4:8; 2J 6. ἐν ἀλλήλοις J 13:35. ἐξ ἡμῶν ἐν ὑμῖν 2 Cor 8:7; ἡ ἀ. μου μετὰ ὑμῶν 1 Cor 16:24.ג. God or Christ (πρὸς τὸν θεόν Orig., C. Cels. 3, 15, 12) ἀ. τοῦ θεοῦ love toward God (but in many cases the gen. may be subjective) Lk 11:42; J 5:42; 2 Th 3:5; 1J 2:5, 15; 3:17; 4:12; 5:3; 2 Cor 7:1 P 46 (for φόβος); ἀ. εἰς θεὸν καὶ Χριστὸν καὶ εἰς τὸν πλησίον Pol 3:3; ἀ. εἰς τὸ ὄνομα θεοῦ Hb 6:10.ⓑ of the love of God and Christα. to humans. Of God (cp. Wsd 3:9): 1J 4:10; ἐν ἡμῖν 1J 4:9, 16. εἰς ἡμᾶς Ro 5:8, cp. vs. 5. τετελείωται ἡ ἀ. μεθʼ ἡμῶν 1J 4:17 (s. HPreisker app. to HWindisch Comm. 167); ἀπὸ τῆς ἀ. τοῦ θεοῦ τῆς ἐν χριστῷ Ἰησοῦ Ro 8:39. ἀγάπην διδόναι bestow love 1J 3:1; ἐν ἀ. προορίσας ἡμᾶς εἰς υἱοθεσίαν Eph 1:4f: the rhythm of the passage suggests the believers as agents for ἀ. in vs. 4 (cp. vs. 15), but 2:4 favors God; s. the comm.—2 Cor 13:13; Jd 2 and 21. God is the source of love 1J 4:7, the θεὸς τῆς ἀ. 2 Cor 13:11, and therefore God is love 1J 4:8, 16. Christians, embraced by God’s love, are τέκνα ἀγάπης B 9:7; 21:9.—Of Jesus’ love J 15:9, 10a, 13 (s. MDibelius, Joh 15:13: Deissmann Festschr. 1927, 168–86); 1J 3:16.—Ro 8:35; 2 Cor 5:14; cp. Eph 3:19. Perh. the ἀληθὴς ἀγάπη of Pol 1:1 is a designation of Jesus or his exemplary concern for others.β. of the relation betw. God and Christ J 15:10b; 17:26 (on the constr. cp. Pel.-Leg. 12, 21 ὁ πλοῦτος ὅν με ἐπλούτισεν ὁ σατανᾶς). τοῦ υἱοῦ τῆς ἀ. αὐτοῦ of the son of (God’s) love, i.e. of (God’s) beloved son Col 1:13 (s. PsSol 13:9 υἱὸς ἀγαπήσεως).—WLütgert, D. L. im NT 1905; BWarfield, PTR 16, 1918, 1–45; 153–203; JMoffatt, Love in the NT 1929; HPreisker, StKr 95, 1924, 272–94, D. urchr. Botschaft v. der L. Gottes 1930; RSchütz, D. Vorgeschichte der joh. Formel ὁ θεὸς ἀγ. ἐστίν diss. Kiel 1917; CBowen, Love in the Fourth Gosp.: JR 13, ’33, 39–49; GEichholz, Glaube u. L. im 1 J: EvTh ’37, 411–37. On ἔρως and ἀ. s. Harnack, SBBerlAk 1918, 81–94; ANygren, Eros u. Agape I 1930, II ’37 (Eng. tr. Agape and Eros, AHebert and PWatson ’32, ’39; on this JRobinson, Theology 48, ’45, 98–104); LGrünhut, Eros u. Ag. ’31. Cp. CTarelli, Ἀγάπη: JTS n.s. 1, ’50, 64–67; ELee, Love and Righteousness: ET 62, ’50/51, 28–31; AŠuštar, Verbum Domini 28, ’50, 110–19; 122–40; 193–213; 257–70; 321–40; TOhm, D. Liebe zu Gott in d. nichtchristl. Religionen, ’50; WHarrelson, The Idea of Agape: JR 31, ’51, 169–82; VWarnach, Agape: Die Liebe als Grundmotiv der ntl. Theol. 1951; JSteinmueller, Ἐρᾶν, Φιλεῖν, Ἀγαπᾶν in Extrabiblical and Bibl. Sources: Studia Anselmiana 27f, ’51, 404–23.—Full bibliog. in HRiesenfeld, Étude bibliographique sur la notion biblique d’ ἀγάπη, surtout dans 1 Cor 13: ConNeot 5, ’41, 1–32; s. also EDNT.② a common meal eaten by early Christians in connection with their worship, for the purpose of fostering and expressing mutual affection and concern, fellowship meal, a love-feast (the details are not discussed in the NT, although Paul implicitly refers to it 1 Cor 11:17ff; cp. D 9–10; s. also Pliny Ep. 10, 96, 7; AcPlTh 25 [Aa I 252]; Clem. Al., Paed. 2, 1, 4, Strom. 3, 2, 10; Pass. Perp. et Felic. 17, 1; Tertull., Apolog. 39, De Jejun. 17; Minucius Felix 31) Jd 12 (v.l. ἀπάταις; in 2 Pt 2:13 ἀγάπαις is v.l. for ἀπάταις; the same v.l. Eccl 9:6, where ἀπάτη in ms. S is meaningless: s. RSchütz, ZNW 18, 1918, 224; s. ἀγαπάω 3 on J 13:1, 34). ἀγάπη ἄφθαρτος IRo 7:3. ἀγάπην ποιεῖν hold a love-feast ISm 8:2, in both pass. w. prob. ref. to the eucharist (s. ἀγαπάω 2 and 3).—Meals accompanied by religious rites and in a religious context were conducted by various social groups among the Greeks from early times (s. Bauer’s Introduction, pp. xxvii–viii, above). A scholion on Pla. 122b says of such meals among the Lacedaemonians that they were called φιλίτια, because they φιλίας συναγωγά ἐστιν. Is ἀγ. perhaps a translation of φιλία into Christian terminology?—JKeating, The Ag. and the Eucharist in the Early Church 1901; HLeclercq, Dict. d’Arch. I 1903, 775–848; FFunk, Kirchengesch. Abhdlgen. 3, 1907, 1–41; EBaumgartner, Eucharistie u. Ag. im Urchr. 1909; RCole, Love Feasts, a History of the Christian Ag. 1916; GWetter, Altchr. Liturgien II 1921; HLietzmann, Messe u. Herrenmahl 1926 (on this ALoisy, Congr. d’Hist. du Christ. I 1928, 77–95); KVölker, Mysterium u. Ag. 1927; DTambolleo, Le Agapi ’31; BReicke, Diakonie, Festfreude u. Zelos in Verbindung mit der altchristlichen Agapenfeier, ’51.—TSöding, Das Wortfeld der Liebe im paganen und biblischen Griechisch: ETL 68, ’92, 284–330.—DELG s.v. ἀγαπάω. M-M. TW. Spicq. TRE s.v. Liebe. -
20 συνεργέω
συνεργέω impf. συνήργουν; 1 aor. συνήργησα (Eur., X.+; ins, pap, LXX, Test12Patr, Philo; Jos., Bell. 6, 38, Ant. 1, 156; Just., D. 142, 2; Orig.) to engage in cooperative endeavor, work together with, assist, help abs. τοῦ κυρίου συνεργοῦτος (PAmh 152, 5 τοῦ θεοῦ συνεργήσαντος; Did., Gen. 162, 10 συνεργῶν ὁ τῶν ὅλων θεός) Mk 16:20. παντί τῷ συνεργοῦντι to everyone who helps (such people as Stephanas) in the work 1 Cor 16:16. With συνεργοῦντες 2 Cor 6:1 either θεῷ (Hofmann, Windisch, Sickenberger, NRSV) or ὑμῖν (Chrysost., Bengel, Schmiedel, Bachmann) can be supplied. ς. ἐν παντὶ πράγματι be helpful in every respect Hs 5, 6, 6. W. dat. of person or thing that is helped (X., Mem. 4, 3, 12; Diod S 4, 25, 4 ς. ταῖς ἐπιθυμίαις=assist [him] in his wishes; OGI 45, 11 [III B.C.]; PSI 376, 4 [250 B.C.]; 1 Macc 12:1; TestReub 3:6; TestIss 3:7 ὁ θεός): βλέπεις ὅτι ἡ πίστις συνήργει τοῖς ἔργοις αὐτοῦ you see that faith worked with (and thereby aided) his good deeds Js 2:22. W. the goal indicated by εἰς (Epict. 1, 9, 26; Appian, Syr. 59 §309 ἐς τὸν θάνατον ς., Bell. Civ. 5, 90 §378; Philo, Agr. 13; TestGad 4:7 εἰς θάνατον, εἰς σωτηρίαν): in τοῖς ἀγαπῶσιν τὸν θεὸν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν Ro 8:28, ς. means assist (or work with) someone to obtain someth. or bring someth. about (IG2, 654, 15f ς. εἰς τ. ἐλευθερίαν τῇ πόλει; Larfeld I 500; Plut., Mor. 769d οὕτως ἡ φύσις γυναικὶ … πρὸς εὔνοιαν ἀνδρὸς καὶ φιλίαν μεγάλα συνήργησεν ‘thus nature greatly assists a self-controlled woman in securing the goodwill and friendship of her husband’; cp. Polyb. 11, 9, 1). Then the subj. will be either πάντα everything helps (or works with or for) those who love God to obtain what is good (Vulg., Zahn, Sickenberger, Althaus, RSV mg.; NRSV), or ὁ θεός, which is actually read after συνεργεῖ in good and very ancient mss. (P46 BA; Orig. For ἡμῖν συνεργεῖν of gods: X., Mem. 4, 3, 12; but s. MBlack, The Interpr. of Ro 8:28: OCullmann Festschr. ’62, 166–72); in the latter case πάντα is acc. of specification (πᾶς 1dβ) in everything God helps (or works for or with) those who love him to obtain what is good (so RSV; NRSV mg.; Syr., Copt., BWeiss, RLipsius, Jülicher, Kühl, Ltzm.; Goodsp., Probs. 148–50.—Cp. OGI 219, 10f on helpful deity. The prep. phrase ς. … εἰς would correspond exactly to Alex. Aphr., Fat. 31 p. 203, 8 Br. acc. to cod. H: εἰς ἀγαθὸν οὐδὲν ὁ Πύθιος τῷ Λαί̈ῳ συνεργεῖ=‘in no respect does Apollo work w. Laius for good’, or ‘help L. to obtain what is good’. For the idea cp. Herm. Wr. 9, 4b πάντα γὰρ τῷ τοιούτῳ [=θεοσεβεῖ], κἂν τοῖς ἄλλοις τὰ κακά, ἀγαθά ἐστι ‘everything is good for such a [god-fearing] person, even if bad for others’; Plotin. 4, 3, 16, 21. JBauer, ZNW 50, ’59, 106–12. Cp. Sext. Emp., Outlines of Pyrrhonism I, 207 ‘be to one’s advantage’ [communication fr. EKrentz]).—DELG s.v. ἔργον. EDNT. TW.
См. также в других словарях:
αναγνώριση — I (Λογ.). Λογοτεχνικό εύρημα, που συνήθως αποτελεί ισχυρό στοιχείο στην πλοκή ορισμένων μύθων και συναντάται συχνά στην πεζογραφία, την ποίηση και τον θεατρικό λόγο. Ειδικότερα, ο όρος αναφέρεται σε ανθρώπους που –αν και συνδέονται με ισχυρούς… … Dictionary of Greek
Гипатия — (Ипатия) Александрийская Ὑπᾰτία ἡ Ἀλεξάνδρεῖα … Википедия
ένθα — (AM ἔνθα) επίρρ. τοπ. όπου, στο μέρος όπου («ὁ τόπος μέν... ἔνθα τήν κόρην εἶδον», Διγ. Ακρ.) αρχ. (για τόπο, δεικτ.) 1. εκεί, σ εκείνο τον τόπο [«καὶ νύ κε τὴν ἔνθ ὦκα βάλεν μεγάλας ποτὶ πέτρας» κι αυτήν (την Αργώ) θα τή χτυπούσε αμέσως εκεί… … Dictionary of Greek
Tratados entre Roma y Cartago — Relieve de una corbita romana encontrado en las ruinas de Cartago. La disputa en el control del comercio marítimo entre ambas naciones llevó a que se ensayaran, en diversos acuerdos, repartos de áreas de influencia en el Mediterráneo. Los… … Wikipedia Español
βλάχοι — Έτσι ονομάστηκαν οι εκλατινισμένοι κάτοικοι της Βαλκανικής, προπάντων οι παλιοί Θράκες Βησσοί της Ροδόπης και του Αίμου, που κατά ένα μέρος μιλούσαν τη θρακική τους γλώσσα έως τον 7ο αι. μ.Χ., αλλά στο μεγαλύτερο μέρος τους γλωσσικά… … Dictionary of Greek
PHRATRICA — Graece Φρατρικὰ, dicebantur in Rep. Atheniensium convivia, a tribulibus vel societatis eiusdem consortibus, amicitiae mutuae conservandae augendaeque celebrari solita. Instituta hâc fini a Solone, ut et alia quaedam, de quibus ita Athenaeus,… … Hofmann J. Lexicon universale
ομηρεύω — (I) ὁμηρεύω (Α) [όμηρος] 1. είμαι όμηρος ή χρησιμεύω ως όμηρος («τούς τε παῑδας ὁμηρεύειν εἰς ἀσφάλειαν πίστεως ἔδωκεν», Ηρωδιαν.) 2. μτφ. χρησιμεύω ως εγγυητής («[οἶνος] πίστιν ἀνθρώποις καὶ φιλίαν ὁμηρεύει», Ιώσ.) 3. παίρνω κάποιον ως όμηρο ή… … Dictionary of Greek
πράττω — ΝΜΑ, πράσσω ΜΑ, ιων. τ. πρήττω, ιων. επικ. τ. πρήσσω, κρητ. τ. πράδδω, Α 1. εκτελώ, διενεργώ, κάνω (α. «έπραξε το καθήκον του» β. «οἱ μὲν δὴ ταῡτ ἔπραξάν τε καὶ ἔλεξαν», Ξεν. γ. «τοῡ πράττειν πάντα, Δέσποτα, τὰ τῆς οἰκείας γνώμης», Πρόδρ.) 2. (το … Dictionary of Greek
χρονίζω — ΝΜΑ [χρόνος] (αμτβ.) 1. αργοπορώ αδικαιολόγητα, χασομερώ 2. (για νόσο) γίνομαι χρόνιος 3. διαρκώ πολύ αρχ. 1. σπαταλώ τον χρόνο μου, χάνω τον καιρό μου («Καμβύσῃ δὲ τῷ Κύρου χρονίζοντι περὶ Αἴγυπτον», Ηρόδ.) 2. διαρκώ πολύ χρόνο («χρονιζούσης τῆς … Dictionary of Greek